پرسشنامه تفکر تأملی کمبر و همکاران (2000) ( RTS )
پرسشنامه تفکر تأملی : تفکر تأملی به دیدگاه دیویی بر می گردد . وی تفکر تأملی را این گونه تعریف کرده است : بررسی دقیق و مداوم هر عقیده با هر شکل متصوری از دانش ، در پرتو زمینه هایی که آن را تأیید می کنند و نتایجی که از آن به دست می آید . بر اساس دیدگاه دیویی ، تفکر تأملی بر نتایج ایده ها تأکید دارد و فعالیت های فکری لازم را برای رویارویی با موانع حرفه ای یا شخصی یا حل آنها ، مطرح می سازد . او عنوان می کند که یک شخص نمی تواند عجولانه و بدون در نظر گرفتن تمامی امکانات یک موضوع به بررسی آن بپردازد . اصلاح تفکر تأملی عموما در مورد سطح عمیق تر تأمل به کار گرفته شده است . این نوع تفکر در جریان یادگیری و تدریس ، یادگیری معنادار را به دنبال دارد و برای یادگیرندگان و مربیان در گسترش مهارت های ویژه ای که ممکن است به آنها در بهبود توانایی های کلامی ، انتقادی و حرفه ای یاری برساند ، موثر واقع شود .
معرفی
پرسشنامه استاندارد مقیاس تفکر تأملی در سال 2000 توسط کمبر و همکاران بهمنظور ارزیابی تفکر تأملی یادگیرندگان ساخته شد. در بررسی تحلیل عاملی گویههای تفکر تأملی، کمبر و همکاران (2000) چهار عامل را برای این مقیاس مشخص کردند که هر عامل را چهار عبارت میسنجد. زیرمقیاسهای این پرسشنامه عبارتند از: عمل عادتی، فهمیدن، تأمل و تفکر انتقادی.
شیوه نمره گذاری
این مقیاس یک ابزار خودگزارشی و دارای 16 عبارت است و آزمودنی باید در یک مقیاس لیکرت پنج درجه ای ( کاملاً مخالفم ، مخالفم ، نظری ندارم ، موافقم ، کاملاً موافقم ) میزان موافقت یا مخالفت خود با هر یک از عبارات آن را مشخص سازد . شیوه نمره گذاری گزینه ها در مقیاس تفکر تأملی بدین شرح است :
کاملاً مخالفم = 1 مخالفم =2 نظری ندارم = 3 موافقم = 4 کاملاً موافقم = 5
برای به دست آوردن نمره هر زیر مقیاس کافی است امتیاز همه عبارات مربوط به زیرمقیاس مورد نظر را با هم جمع کنید .
عبارات مربوط به هر زیر مقیاس :
1- عمل عادتی = 13-9-5-1
2- فهمیدن =14-10-6-2
3- تأمل =15-11-7-3
ویژگی های روان سنجی
پایایی خارجی : کمبر و همکاران (2000) در پژوهشی بر دانشجویان دانشکده علوم سلامت دانشگاه هنگ کنگ ، پایایی و روایی مقیاس تفکر تأملی را مورد ارزیابی قرار دادند . نتایج حاکی از همسانی درونی مطلوب این آزمون است . ضرایب آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت که برای عمل عادتی 62% ، فهمیدن 75% ، تأمل 63% و تفکر انتقادی 67% به دست آمد .
پایایی ایرانی : مقیاس تفکر تأملی در ایران توسط کدیور و همکاران ( 1392) هنجاریابی شده است . ضرایب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس و عوامل آن بین 63% تا 76% به دست آمد و نشان داد که مقیاس تفکر تأملی از اعتبار قابل قبول و رضایت بخشی برخوردار است .
روایی خارجی : کمبر و همکاران (2000) به منظور بررسی روایی سازه مقیاس تفکر تأملی از روش تحلیل عاملی استفاده کردند . بر اساس نتایج تحلیل عاملی این پرسشنامه از چهار مؤلفه عمل عادتی ، فهمیدن ، تأمل و تفکر انتقادی تشکیل شده است .
روایی ایرانی : روایی سازه مقیاس تفکر تأملی از طریق اجرای تحلیل عامل برای این مقیاس مورد بررسی قرار گرفت . بر اساس این تحلیل چهار خرده مقیاس عمل عادتی ، فهمیدن ، تأمل و تفکر انتقادی به دست آمد که با پژوهش کمبر و همکاران (2000) همخوانی دارد .