پرسشنامه فرزندپروری آلاباما (فرم کودکان)
پرسشنامه فرزندپروری: این پرسشنامه در سال (۱۹۹۱) توسط فریک تهیه شده است. این پرسشنامه دارای ۵ زیر مقیاس و ۴۲ عبارت می باشد که به صورت ۵ درجه ای نمره گذاری شده اند. گزینه هرگز عدد ۱ و گزینه همیشه عدد ۵ را به خود اختصاص می دهد. برای بدست آوردن نمره هر زیر مقیاس، امتیاز عبارات مربوط به زیر مقیاس مورد نظر را با هم جمع و بر تعداد عبارت ها تقسیم می کنیم تا نمره میانگین به دست آید. پنج حیطه مورد ارزیابی در این مقیاس عبارتند از: مشارکت والدين: سؤالات 1، ۴، ۷، ۹، ۱۱، ۱۴، ۱۵، ۲۰، ۲۳، ۲۶؛ فرزندپروری مثبت: سؤالات ۲، ۵، ۱۳، ۱۶، ۱۸، ۲۷؛ عدم ثبات در نحوه برخورد سؤالات ۳، ۱۲،۸، ۲۲، ۲۵، ۳۱؛ ضعف در نظارت: سؤالات ۶،۱۰، ۱۷، ۱۹، ۲۱، ۲۴، ۲۸، ۲۹، ۳۰، ۳۲ و تنبیه بدنی: سؤالات ۳۳، ۳۵، ۳۹ را مورد سنجش قرار می دهد.
تعریف مفهومی
پرسشنامه شیوه های فرزندپروری: به شیوه های رفتاری گفته می شود که والدین در تربیت فرزندان خود کار می برند. در این پژوهش منظور از شیوه های فرزندپروری، شیوه های رفتاری مشارکت والدین، فرزند پروری مثبت، عدم ثبات در نحوه برخورد، ضعف در نظارت و تنبیه بدنی می باشد (فریک[1]، ۱۹۹۷، به نقل از سامانی، ۱۳۹۰).
تعریف عملیاتی:
شیوه های فرزندپروری: منظور از شیوه های فرزندپروری در این فایل نمره ای است که آزمودنی ها از پرسشنامه شیوه های فرزندپروری آلاباما (نسخه فرزندان) فریک، (۱۹۹۱) در پنج زیر مقیاس مشارکت مشارکت والدین، فرزندپروری مثبت، عدم ثبات در نحوه برخورد، نظارت ضعیف و ثنیه بدنی) کسب می کنند.
[1] Frick
پایایی و روایی
دانلود پرسشنامه در مطالعه سامانی (۱۳۹۰)، اعتبار سازه این پرسشنامه از طریق بررسی ساختار عاملی با استفاده از روش تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفته است که حاکی از روایی سازه ای مناسب آن است. همچنین، از دیگر شاخص های روایی این پرسشنامه همبستگی ضعیف نمره عوامل مستخرج از پرسشنامه با یکدیگر و در عوض، ضرایب همبستگی متوسط نمره این عوامل با نمره کل پرسشنامه است (آناستازی، ۲۰۰۷). که در این پژوهش سامانی، متوسط ضریب همبستگی عوامل با یکدیگر 71/0 و متوسط ضریب همبستگی عوامل با نمره کل پرسشنامه فرزندپروری 55/0بوده است. همچنین همبستگی منفی معنادار عامل اعمال اقتدار و تنبیه بدنی با نمره کل مقیاس فرآیندهای خانواده و همبستگی مثبت معنادار عامل فرزندپروری مثبت و مشارکت پدر با نمره مقیاس فرآیندهای خانواده، اعتبار همگرا و واگرای فرم کودکان پرسشنامه فرزندپروری آلاباما را تأیید می کند.
پایایی این پرسشنامه توسط سامانی (۱۳۹۰) در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. وی ضریب آلفای کرونباخ و پایایی حاصل از روش باز آزمایی را در فاصله دو هفته بدین شرح گزارش کرده است.
زیر مقیاس | ضريب آلفا | ضریب باز آزمایی |
مشارکت پدر | 82/0 | 80/0 |
فرزندپروری مثبت | 86/0 | 86/0 |
عدم ثبات در برخورد | 56/0 | 77/0 |
ضعف در نظارت | 52/0 | 75/0 |
تنبیه بدنی | 82/0 | 87/0 |
نتایج در نهایت نشان می دهد پرسشنامه فرزندپروری آلاباما از کفایت روان سنجی مناسب جهت استفاده در ایران برخوردار می باشد. ضریب باز آزمایی برای نمره کامل و عوامل ۵ گانه موجود در پرسشنامه فرزندپروری نشانگر اعتبار خوب این پرسشنامه می باشد.
از ویژگی های منحصر به فرد پرسشنامه فرزندپروری آلاباما در ایران ملاحظه نقش پدر و مادر به طور مجزا از یکدیگر و همچنین استخراج عامل مشارکت پدر به عنوان یک عامل مستقل در فرم فارسی می باشد که این دو ویژگی از یک سو مناسب بودن نوع سؤالات پرسشنامه با فرهنگ ایرانی را گوشزد می کند و از سوی دیگر فرصت مطالعه نقش پدر را در فرایند فرزند پروری پژوهشگران مهیا می سازد.