پرسشنامه استرس شغلی سازمان ایمنی و بهداشت انگلستان
پرسشنامه استرس شغلی سازمان : پرسشنامه استرس شغلی توسط سازمان اجرای ایمنی و بهداشت انگلستان تدوین شده است این پرسشنامه به منظور سنجش استرس های مربوط به کار طراحی شده است. در هفت زیرمقیاس تقاضا، کنترل، حمایت مسئولین، حمایت ضعیف، ارتباط، نقش و تغییرات استرس شغلی را مورد بررسی قرار می دهد. پرسشنامه استرس شغلی دارای 35 سوال که شامل یک طیف لیکرت 5 گزینه ای (هرگز، بندرت، بعضی اوقات، اغلب و همواره) می باشد. پرسشنامه در پژوهش کمالی(1393) اعتباریابی شده است.
1- تقاضا شامل سوالات: 18، 6،9،12،16،3،20،22 میباشد.
2- کنترل شامل سوالات: 30،10،15،19،25،2 میباشد.
3- حمایت همکار شامل سوالات: 7،27،24،31 میباشد.
4- حمایت مدیران و سرپرستان شامل سوالات: 8،23،29،33،35 میباشد.
5- ارتباط شامل سوالات: 5،14،21،34 میباشد.
6- نقش شامل سوالات : 1،7،11،13،17 میباشد.
7- تغییر شامل سوالات: 32،28،26 میباشد.
نمرات سوالات هرآیتم بیانگر مقدار اندازه گیری شده هر آیتم می باشد که دارای دامنه تغییرات 1 تا 5 میباشد که در آن 1 حالت نامطلوب و 5 حالت مطلوب میباشد.
شیوه نمره گذاری
پرسشنامه استاندارد طيف مورد استفاده در پرسشنامه بر اساس طيف پنج گزينهاي ليكرت ميباشد (شامل: هرگز، به ندرت، گاهی اوقات، اغلب و همیشه) در جدول زیر نشان داده شده است.
مقياس درجهبندي سوالهاي پرسشنامه های پژوهش بر اساس مقياس پنج درجهاي ليكرت
گزينه انتخابي | هرگز | به ندرت | گاهی اوقات | اغلب | همیشه |
امتياز | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
تعيين پايايي و روايي ابزارهاي اندازهگيري
برآورد پايايي[1] پرسشنامهها
دانلود پرسشنامه براي تعيين پايايي، روشهاي مختلفي وجود دارد. در اين تحقيق براي مشخص نمودن پايايي پرسشنامهها از ضريب آلفاي كرونباخ[2] استفاده گرديده است. اين روش براي محاسبه هماهنگي دروني ابزار اندازهگيري از جمله پرسشنامهها يا آزمودنهايي كه ويژگيهاي مختلف را اندازهگيري ميكنند بكار ميرود. در اينگونه ابزار، پاسخ هر سوال ميتواند مقادير عددي مختلف را اختيار كند. سرمد و همكاران (1387) معتقدندكه «براي محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ ابتدا بايد واريانس نمرههاي هر زيرمجموعه سوالات پرسشنامه يا زيرآزمون و واريانس كل را محاسبه نمود. سپس با استفاده از فرمول مربوطه مقدار ضريب آلفا را بدست آورد» (ص 169).
ضريب پايايي پرسشنامههاي از طريق فرمول زير به وسيله نرمافزار SPSS محاسبه شده است.
ra= ضريب آلفاي کرونباخ
J= تعداد سوالات آزمون
2Sj= واريانس سوالات آزمون
2s= واريانس کل آزمون
در مطالعه کمالی الفای کرونباخ استرس شغلی74/0 محاسبه شد.
برآورد روايي[3] پرسشنامهها
روايي به اين مفهوم اشاره دارد كه وسيله اندازهگيري چيزي را كه ادعا ميكند دقيقاً همان چيز را اندازه بگيرد يعني متناسب با آن باشد و از مهمترين آن روايي صوري و محتوايي است و براي اينكه پرسشنامهاي حداقل داراي روايي محتوايي باشد بايد سوالات آزمون با توجه به مباني تئوريك دقيقاً مورد مطالعه و بررسي قرار گيرد تا ميزان ارتباط و تناسب آنها با موضوع روشن گردد.
در ایران آزادمرزآبادی و فشارکی (1389) روایی و پایایی این پرسشنامه را بررسی کرده که نتایج تحقیق این محقق برجسته کشورمان نشان از روایی و پایایی بالای این آزمون دارد.
749 نفر از کارکنان نظامی در طی نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از کل کشور انتخاب گردیدند. نمونه ها به این پرسشنامه پاسخ دادند. ضریب همبستگی این پرسشنامه برابر 0.48=r بود. نتایج همچنین نشان دهنده همبستگی قوی بین عامل های استخراج شده از تحلیل عاملی و گویه های پرسشنامه 0.22، 0.85، 0.87، 0.63، 0.75، 0.73، 0.92 به ترتیب برای حیطه های نقش ارتباط، حمایت مسئولین، حمایت همکاران، کنترل، تقاضا، تغییرات بود.
در مطالعه کمالی(1393) برای بدست آوردن روایی پرسشنامه از نظرات استاد راهنما و چندین تن از دیگر اساتید و متخصصین و کارشناسان استفاده شده است. و از آنها در مورد مربوط بودن سؤالات ، واضح بودن و قابل فهم بودن سؤالات و اینکه آیا این سؤالات برای پرسشهای تحقیقاتی مناسب است و آنها را مورد سنجش قرار می دهد ، نظر خواهی شد و اصطلاحات مورد نظر در پرسشنامه اعمال گردید .
[1] -reliability
[2] -Coronbach Alpha Coeficient
[3]– validity