پرسشنامه خودنظم بخشی تحصیلی (SRQ-A) – نسخه استاندارد
پرسشنامه خودنظم بخشی تحصیلی :
هدف: سنجش خودنظم بخشی تحصیلی از ابعاد مختلف (تنظیم بیرونی، تنظیم درون فکنی شده، تنظیم مشخص شده، انگیزش ذاتی)
پرسشنامه استاندارد اسوالند و کارین (2006) معتقدند که چنانچه دانش آموزان از فرایندهای خودنظم بخشی به خصوص نظارت بر فرایند خواندن استفاده کنند، می توانند به درک مطلب موثرتری در خواندن برسند. زیمرمن (1994، 1998) خودنظم بخشی را برحسب درجه ای که افراد به صورت فراشناختی، انگیزشی و رفتاری در فرایند یادگیری خودشان مشارکت فعال دارند ، تعریف می کند و معتقد است که افراد تفکر، هیجان و رفتارشان را به وسیله ی خودنظم بخشی، کنترل می کنند و بدین وسیله به اکتساب دانش نایل می شوند. در جایی دیگر زیمرمن (2000) نقل می کند که خودنظم بخشی تنها یک عملکرد تحصیلی نیست، بلکه فرایند خود مدیریتی است که از طریق آن یادگیرندگان تواناییهای ذهنی خود را به مهارتهای تحصیلی مرتبط انتقال می دهند. بوکارتس و کرنو (2005) نشان دادند که راهبردهای یادگیری خودنظم بخشی تحصیلی برای بهبود پیشرفت تحصیلی و توانایی درک مطلب خواندن موثر است. این دو محقق معتقدند که خودنظم بخشی فرایندی پویا و تحولی است که در زمینه های مختلفی اتفاق می افتد. زیمرمن و ریزمبرگ[1] (1997) شش عامل خودنظم بخشی را شناسایی کردند که بر پیشرفت تحصیلی تأثیر دارند، و باعث افزایش عملکرد تحصیلی می شوند این عوامل عبارتند از: انگیزه، روشهای یادگیری، مدیریت زمان، محیط فیزیکی، محیط اجتماعی، بازبینی عملکرد. (به نقل از دمبو و ایتون، 2000)، دانش آموزان برای بهینه کردن مطالعه خود باید همه ی ابعاد اصلی کارکرد خود را نظم دهند و این از طریق فرایندهای مختلفی صورت می گیرد (افروز و همکاران، 1386).
شیوه نمره گذاری
پرسشنامه خودنظم بخشی تحصیلی (SRQ-A) از 31 گویه و 4 خرده مقیاس تنظیم بیرونی (8 سوال)، تنظیم درون فکنی شده (9 سوال)، تنظیم مشخص شده (7 سوال) و انگیزش ذاتی (7 سوال) تشکیل شده است که به منظور سنجش خودنظم بخشی تحصیلی بکار می رود.
نمره گذاری پرسشنامه بصورت طیف لیکرت 4 نقطه ای می باشد که برای گزینه های «اصلاً درست نیست»، «نه خیلی درست»، «نسبتاً درست» و «خیلی درست» به ترتیب امتیازات 1، 2، 3 و 4 در نظر گرفته می شود.
عنوان | خیلی درست | نسبتاً درست | نه خیلی درست | اصلاً درست نیست |
امتیاز | 4 | 3 | 2 | 1 |
این پرسشنامه دارای 4 خرده مقیاس بوده که در جدول زیر سوالات مربوط به هر خده مقیاس ارائه گردیده است:
ردیف | خرده مقیاس | سوالات | تعداد سوال |
1 | تنظیم بیرونی | 2-6-13-19-23-24-27-31 | 8 |
2 | تنظیم درون فکنی شده | 1-4-9-11-16-17-25-28-30 | 9 |
3 | تنظیم مشخص شده | 5-8-10-15-20-22-29 | 7 |
4 | انگیزش ذاتی | 3-7-12-14-18-21-26 | 7 |
برای بدست آوردن امتیاز هر یک از خرده مقیاس ها، معدل آن را بدست آورید.
شما می توانید نمره های هر خرده مقیاس را برای تحلیل های خودتان بکار ببرید. همچنین می توانید شاخص خودمختاری نسبی ([2]RAI) را بکار ببرید. برای شکل دادن RAI از فرمول زیر برای ترکیب نمرات خرده مقیاس استفاده کنید.
بیرونی × 2 – درون فکنی شده – مشخص شده + ذاتی × 2
[1] . Risemberg
[2] . Relatively Autunomous Index