پرسشنامه هوش هیجانی(شات و همکاران؛ 1988)
پرسشنامه هوش هیجانی توسط شات و همکاران در سال 1998 براساس مدل نظری هوش هیجانی سالووی و مایر (1990) و برای سنجش هوش هیجانی نوجوانان ساخته شده است. شات و همکاران با استفاده از تحلیل عامل و تحلیل مولفه های اصلی پاسخ 316 آزمودنی به 62 ماده و مقیاسی که بر مبنای این مدل ساخته بودند چهار عامل به دست آوردند.
عامل اول(پرسشنامه حاضر) شامل 32 ماده و دارای ارزش ویژه 79/10 بود و عامل دوم تا چهارم به ترتیب ارزش 58/3، 90/2، 53/2 را نشان دادند. 33 ماده ای که در عامل اول قرار گرفتند، نشان دهنده مدل مفهومی سالووی و مایر (1990) از هوش هیجانی بودند.
تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :
هوش هیجانی توانایی پردازش اطلاعات درباره هیجانات خود و دیگران است .در این الگو 4 شاخه در نظر گرفته شده است. شناسایی هیجان ها – تسهیل هیجانی تفکر- فهم هیجان ها و مدیریت هیجان ها.
در تعریف بارون از هوش هیجانی این هوش با سازه هایی که قبلا به عنوان جنبه هایی از شخصیت معرفی می شدند ارتباط دارد.
تعریف عملیاتی متغییر پرسشنامه
در این پژوهش منظور پرسشنامه استاندارد هوش هیجانی نمرهاي است كه کارکنان به سوالات33سوال پرسشنامة هوش هیجانی میدهند .
مولفه های پرسشنامه :
مولفه های پرسشنامه | منابع | سوالات |
ارزیابی و ابراز هیجان دارای | (شات و همکاران؛ 1988) | 13 سوال |
تنظیم هیجان | (شات و همکاران؛ 1988) | 10 سوال |
بهره برداری از هیجان | (شات و همکاران؛ 1988) | 10 سوال |
تعریف مولفه ها پرسشنامه
عامل اول: تنظیم هیجانبه معنای توانایی مواجهه سازگارانه با هیجانات مخالف یا منفی با استفاده از شیوه های خودتنظیمی که شدت یا طول مدت حالات چنین هیجاناتی را بهبود بخشیده و نیز قابلیت ایجاد شرایط لذت بخش برای سایر افراد و پنهان کردن هیجانات منفی خود به منظور اجتناب از آسیب رساندن به احساسات شخصی دیگران را در بر می گیرد.
عامل دوم: ارزیابی و ابزار هیجان به مفهوم توانایی تشخیص و فهم هیجانات خویشتن و سایر افراد براساس سرنخ های موقعیتی و بیانی که معانی هیجانی آن ها با توافق فرهنگی همراه است.
عامل سوم: بهره برداری از هیجان که شامل توانایی استفاده از اطلاعات هیجانی در تفکر، عمل و مسأله گشایی است (سالووی و مایر، 1990)
سوالات مربوط به هر مولفه
نتایج پژوهش پتریدس و فورنهام (2000) بر روی این پرسشنامه، عوامل زیر عبارت مشخص شده را تعیین نمود (همبستگی هر کدام از این عبارات با عامل موردنظر بیش از 30/0 گزارش شد).
1- عامل خوش بینی/ تنظیم هیجان:
2، 3، 10، 14، 12، 16، 17، 20، 21، 22، 23،28، 31
2- عامل ارزیابی از هیجانات: 5، 9، 15، 18، 19، 22، 25، 29، 32
3- عامل مهارت های اجتماعی: 1، 4، 6، 8، 11، 13، 16، 24، 26، 30، 33
4- عامل کاربرد هیجانات: 27، 31، 6، 7، 17، 20
تعدادی از عبارات در بیش از یک زیر مقیاس یا عامل مشاهده می شوند که چنین چیزی در تحقیقات عاملی قابل انتظار است. به همین خاطر و بر این مبنا، نمره دهی این عبارات باید در هر دو زیرمقیاس انجام پذیرد