پرسشنامه استرس شغلی(هلریگل و اسلوکام؛1996)
پرسشنامه استرس شغلی توسط هلریگل و اسلوکام در سال 1996 طراحی گردیده است (مقیمی،1386)که میزان استرس فرد را در شغلش اندازه گیری میکند.پرسشنامه دارای 10سوال در 3 مولفه است که گویه های 1تا3 مولفه ی محیط فیزیکی گویه های 4تا7 مولفه ی تضاد شغل و گویه های 8تا10 مولفه ی ابهام نقش را اندازه گیری می کند .
تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :
در دهه های اخیر موضوع استرس و آثار آن در سازمان ها مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه در علم پزشکی مساله ی فشار عصبی و علل و عوارض آن مدت ها مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته اما این بحث در رفتار سازمانی بحث نویی است. عده ای از صاحب نظران رفتار سازمانی، استرس را بیماری شایع قرن نام گذاری کرده اند. شاید هم به راستی، دوران ما عصر استرس و فشار عصبی است. دوره ای که در آن، انسان بیش از هر زمان دیگر در معرض عوامل استرس زا قرار می گیرد. در چنین جهان پرهیاهویی چگونه می توان از استرس اجتناب کرد یا به مصاف و مقابله با آن پرداخت؟
استرس شغلی می تواند به عنوان پاسخ های فیزیکی و احساسی مضر تعریف شود و زمانی رخ دهد که الزامات شغلی یا توانایی ها با نیازهای کارمندان مطابقت نداشته باشد. هم چنین استرس شغلی به عنوان کنش متقابل بین شرایط کار و ویژگی های فردی شاغل و فشار های مرتبط با آن است( آلتمایر و راس،1389).
استرس شغلی امروزه یکی از پدیده های مهم در زندگی اجتماعی و تهدیدی جدی برای سلامتی نیروی کار در جهان می باشد، بطوری که سازمان بین المللی کار به صراحت اظهار می دارد که شناخته شده ترین پدیده ای که سلامتی کارکنان را تهدید می کند استرس شغلی می باشد.
همچنین سازمان بهداشت جهانی تاکید می کند که کارکنان در معرض استرس شغلی، سلامتی دچار مخاطره، انگیزه ضعیف برای زندگی، تولید کمتر و ایمنی کمتری را در محیط کار تجربه می کنند و سازمان های این کارکنان موفقیت کمتری را در مقایسه با سایر مراکز تولیدی دارند. این سازمان مجددا یادآور می شود که استرس شغلی هزینه های زیادی را بر دولت ها تحمیل کرده و غیبت از کار، تقاضاهای مکرر کارکنان برای تغییر شغل و کاهش تولید و ایفای نقش د تولید را مظاهر این پدیده می داند(سازمان بین المللی کار،2007).
تعریف عملیاتی متغییر پرسشنامه
در این پژوهش منظور پرسشنامه استاندارد استرس شغلی نمرهاي است كه کارکنان به سوالات 28سوال پرسشنامة پرسشنامه استرس شغلی میدهند
مولفه های پرسشنامه :
مولفه |
منبع | سوالات |
استرس شغلی | (هلریگل و اسلوکام؛1996) |
1-10 |
استرس شغلی
نیوش(2008) استرس شغلی را هر گونه پاسخ جسمانی یا روانی مضر که هنگام سازگار نبودن فرد و توانایی او با محیط شغلی ایجاد می شود بیان می کند. این پاسخ می تواند به صورت رفتارهای خشونت آمیز، حوادث و مصدومیت های کار یا بیماری های جسمانی مختلف و حتی مرگ بروز کند.
استرس کنش فرد را قلمرو اجتماعی، روانشناختی، جسمانی و خانوادگی دچار اختلال می کند و موجب نارضایتی شغلی، افزایش خطا در ضمن کار و کندی زمان واکنش می شود. بصورت روشن تر و ساده تر میتوان چنین بیان کرد که استرس یک آسیب جسمی یا روانی است که فرد از خود نشان می دهد و نتیجه ای از تضاد یا موقعیت های چالش برانگیز در شغل می باشد( پاولیک و کی ین لن، 2007). استرس شغلی واکنش های فیزیکی و عاطفی ناخوشایندی است که نتیجه تعاملات بین کارمند و محیطش بوده، به طوری که نیازمندی های شغلی بیشتر از قابلیت ها و کارمند هستند(امینی، 1385)