پرسشنامه توصیف رفتار رهبری (LBDQ)

پرسشنامه توصیف رفتار رهبری

هدف: ارزیابی نوع رفتار رهبری (سبک آمرانه، سبک حمایتی)

---

پرسشنامه توصیف رفتار رهبری[1] (LBDQ) اولین بار توسط همفل و کونز (1957) تهیه شده است، که به علت طولانی و تکراری بودن سؤالات توسط هالپین[2]، واینر و استاگدیل در سال 1966 مورد بازنگری قرار گرفت و سؤالات آن از طریق تحلیل عامل به 15 ماده تقلیل یافت. این پرسشنامه دارای سبک های رهبری حمایتی و آمرانه مدیران می باشد. این پرسشنامه حاصل تلاش گروه مطالعاتی دانشگاه اوهایو است. منظور از سبک حمایتی این است که مدیران پیرو این سبک بر مراعات و توجه داشتن روابط دوستانه، اعتمادآمیز، محترمانه و صمیمی تکیه دارد و منظور از سبک آمرانه ناظر است به روابط درون گروهی، روش ها و الگوهای سازمانی رهبر (هالپین ،1962). این پرسشنامه برای اولین بار در ایران توسط شکرکن به فارسی ترجمه و آماده استفاده گردید و در تحقیقات سازمانی مورد استفاده محققین قرار گرفته است. پرسشنامه LBDQ شامل 30 جمله پنج درجه ای (همیشه، اغلب، گاهی اوقات، به ندرت و هرگز) است. هر نیمه یکی از ابعاد رهبری حمایتی و آمرانه مدیران را ارزیابی می نماید. جمله های بین دو نیمه پرسشنامه به طور تصادفی ردیف گشته اند. آزمودنی ها در پاسخ به هر جمله، تعیین می کنند که آیا رفتار سرپرست، همیشه، اغلب، گاهی اوقات، به ندرت یا هرگز، مطابق تعریف این جملات، بوده است یا خیر. سبک حمایتی بوسیله  ماده های 1، 2، 3، 4، ،6، 8، 10، 14، 18، 19، 20، 22، 23، 24، 28، و سبک آمرانه به وسیله ماده های 5، 7، 9، 11، 12، 13، 15، 16، 17، 21، 25، 26، 27، 29، 30 تعیین می گردد (غنی و شکرکن، 1373 ص 86-84).

پرسشنامه استاندارد

شیوه نمره گذاری

نمره گذاری ماده ها به غیر از جملات 6، 9، 10، 14، 15، 18، که جهت نمره گذاری آن ها معکوس می باشد، به صورت مستقیم است. یعنی به گزینه همیشه امتیاز (5) و به گزینه هرگز امتیاز (1) تعلق می گیرد این پرسشنامه توسط زیردستان تکمیل می گردد (غنی و شکرکن، 1373 ص 86-84).

 دانلود پرسشنامه

بررسی روایی و پایایی

در پژوهش های زیادی از پرسشنامه توصیف رفتار رهبری استفاده گردیده است. جداول زیر ضرایب روایی و پایایی صورت گرفته را در تحقیقات انجام شده توسط سایر محققان به روش های مختلف نشان می دهد (به نقل از عریضی، 1384).

جدول 1: ضرایب روایی پرسشنامه توصیف رفتار رهبری درپژوهش های قبلی

نام پژوهشگر	سال تحقیق	سبک حمایتی	سبک آمرانه
امیری و گودرزی	1370	**54/0	–
غنی و شکرکن	1373	***67/0	***47/0
منظری و شکرکن	1375	**26/0	**37/0
قائمی و شکرکن	1375	**17/0	**13/0
زیره پور و شکرکن	1376	***64/0	***73/0

                                                                            05/0> P*                 001/0> p **

 

جدول6-3: ضرایب پایایی پرسشنامه توصیف رفتار رهبری در پژوهش های قبلی

نام پژوهشگر	سال تحقیق	روش محاسبه پایایی	سبک رهبری حمایتی	سبک رهبری آمرانه
امیری و گودرزی	1370	تنصیف	59/0	60/0
غنی و شکرکن	1373	تنصیف	89/0	82/0
قائمی و شکرکن	1375	کرونباخ	85/0	84/0
منظری و شکرکن	1375	تنصیف	86/0	80/0
زیره پور و شکرکن	1376	تنصیف کرونباخ	90/0 88/0	86/0 84/0
غلامعباس نوین نام	1380	تنصیف کرونباخ	75/0 73/0	85/0 83/0

[1] – leader behavior description questionnaive

[2] – A.W. Halpin