پرسشنامه استاندارد ابعاد ساختار سازمانی وود(2005)
پرسشنامه استاندارد ابعاد ساختار سازمانی توسط وود و همکاران در سال 2005 طراحی شده است.در 22 سوال در 2 مولفه می باشد.
تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :
ساختار سازمانی شیوهای است که به وسیله آن فعالیتهای سازمانی تقسیم، سازماندهی و هماهنگ میشوند. سازمانها، ساختارهایی را به وجود میآورند تا فعالیتهای عوامل انجام کار را هماهنگ کرده و کارهای اعضاء را کنترل کنند. ساختار سازمانی تصریح میکند که وظایف، چگونه تخصیص داده شوند، چه شخصی به چه کسی گزارش دهد و سازوکارهای هماهنگی رسمی، همچنین الگوهای تعاملی سازمانی که باید رعایت شوند کدامند. ساختار سازمانی تعیین کننده روابط رسمی و نشان دهنده سطوحی است که در سلسله مراتب اداری وجود دارد و حیطه کنترل مدیران را مشخص میکند. همچنین ساختار سازمانی دربرگیرنده طرح سیستمهایی است که به وسیله آنها همه واحدها یکپارچه میشوند و در نتیجه ارتباط در سازمان تضمین خواهد شد.
رایج ترین اشکال ساختار سازمانی
کارکردی
ساختار سازمانی کارکردی توسط اکثر شرکت ها استفاده می شود. این یک فلوچارت(نمودار گردشی) بالا به پایین است که مدیر اجرایی بالای آن قرار دارد، و مدیران مختلف میانی- مانند مدیران منابع انسانی، بازاریابی، حسابداری و سرپرستی بخش مهندسی – به طور مستقیم به مدیر اجرایی گزارش می دهند. این بخش ها توسط سرپرستی جداگانه اداره می شوند و فقط به مدیر ارشد پاسخگو هستند. قدرت این سیستم این است که درک آن آسان است و کسب و کار منظم و بخش بندی شده نگه داشته می شود. با این حال، ضعف آن چشمگیر است – اگر یک هیئت اجرایی که ضعیف سازماندهی شده در بالا قرار گیرد، سپس اگر دست راست ها با دست چپی ها نتوانند با هم صحبت و تعامل داشته باشند؛ مشکلات ناامید کننده بروز پیدا می کنند.
تولید- محصول
نوع دیگری از ساختار سازمانی، ساختار تولید- محصول است که برای شرکت های بزرگ طراحی شده است. در این نمودار گردشی، گروهی از بالاترین مدیران اجرایی در بالای آن قرار می گیرند، در حالی که محصول و تولیدات مختلف به مینی شرکت ها تقسیم می گردند. به عنوان مثال، یک شرکت تولید مواد غذایی ممکن است به بخش های نوشیدنی ، تنقلات، محصولات لبنی، مواد منجمد و ادویه ها تقسیم شود و مدیران هر بخش به بالادستی ها گزارش دهند. در این حالت، اگر دست راستی ها نتواند با دست چپی ها صحبت کنند، مهم نیست، زیرا محصولات به طور مستقیم به یکدیگر وابسته نیستند.
مشتری
اگر شرکت شما خدماتی مانند مراقبت های بهداشتی ارائه دهد، می توانید از ساختار سازمانی مبتنی بر مشتری استفاده کنید. این خود نوعی از ساختار سازمانی تولید- است. که در آن بخش های مختلف کسب و کار هر کدام در نهایت به یک گروه خاص مشتری تقسیم می شوند. به عنوان مثال، بیماران بستری، بیماران سرپایی و بیماران کلینیکی رایگان. مدیران هر بخش سپس به طور مستقیم به رئیس بیمارستان در صدر امور گزارش خواهند داد. این ساختار همچنین برای جلوگیری از همپوشانی، سردرگمی و انحراف طراحی شده است.
منطقه ای
اگر شرکت شما واقعا بزرگ است و میخواهد وارد بازار ملی یا جهانی شود، باید ساختار سازمانی شرکت خود را به بخش های منطقه ای تقسیم کنید. این ساختار گونه ای از ساختار کارکردی است که در آن مدیران ارشد بر اساس کشور یا منطقه در صدر امور قرار می گیرند و مدیران منطقه ای نیز گزارش بخش ها را به آن ها ارائه می دهند. این کار اطمینان می دهد که تقاضاها در بازارهای های مختلف به صورت محلی برآورده می شوند. محلی سازی در همه جنبه ها – اعم از قیمت گذاری، املاک و خطوط تولید- هدف این ساختار است. شرکت های بزرگی که سعی در استفاده از یک استراتژی واحد قیمت گذاری در یک خط تولید ایستا در سراسر بازار های مختلف جغرافیایی دارند، اغلب به دلیل ناکارآمدی توسط رقبای منطقه ای کوچک تر شکست می خورند.
ماتریسی
ساختار ماتریسی اغلب توسط شرکت های بازی های ویدئویی و فیلم استفاده می شوند. که در آن گروه های مختلف همگی باهم کار می کنند تا یک محصول نهایی تولید شود. در این ساختار سازمانی، یک مدیر قوی در صدر امور قرار دارد – مانند یک ناشر بازی ویدیویی یا مدیر فیلم – که به عنوان رهبر تیم عمل می کند. تا اطمینان حاصل کند که هر بخش اطلاعاتی را که برای تکمیل کار جداگانه نیاز است، دریافت می کند.
برای مثال، در تولید یک فیلم، یک بخش ممکن است بر روی موسیقی کار کند، دیگری ممکن است بر روی جلوه های ویژه کار کند، در حالی که دیگری روی فیلم های ضبط شده و آرشیوی کار می کند. هر بخش باید اطلاعاتی را از طرف دیگر دریافت کند – برای مثال، یک تیم جلوه های ویژه نیاز به دسترسی به فیلم های فیلم برداری شده دارد – و این کار کارگردان فیلم (در صدر امور) است تا همه ی رشته های شبکه کاری را به یکدیگر متصل کند و سپس محصول نهایی تولید شود.
تعریف عملیاتی متغییر پرسشنامه
در این پژوهش منظور از ابعاد ساختار سازمانی نمرهاي است كه کارکنان به سوالات 23 گویه ای پرسشنامة ابعاد ساختار سازمانی میدهند .
مولفه های پرسشنامه :
مولفه های پرسشنامه سوالات
تمرکز 1 تا11
رسمیت 12 تا 22
دانلود پرسشنامه استاندارد ابعاد ساختار سازمانی وود(2005)