پرسشنامه استاندارد نظریه X و Y مک گریگور(1960)
پرسشنامه استاندارد نظریه X و Y مک گریگور:داگلاس مک گریگور(1960)، دو مجموعه کلی از ویژگی های مربوط به انگیزه انسانی را بیان کرد. که نظریه X و Y نامیده می شوند که هنوز بخشی از واژه های مدیریت معاصر میباشند. جهت یافتن اینکه کدام مجموعه از ویژگی ها شامل حال شما میشود، دارای 16 سوال در دو بعد می باشد.
تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :
نظریه X و Y
نظریه X و Y یکی از نگرش های معروف مدیریت در بخش منابع انسانی است. این نظریه توسط داگلاس مک گریگور در کتاب معروف خود با عنوان «بعد انسانی سازمان» ارائه داده شد و بر این موضوع تاکید داشت که مدیران باید توجه بیشتری به نیازهای اجتماعی و خودشکوفایی افراد در محیط کار داشته باشند.
پرسشنامه مک گریگور در این نظریه، برداشت ها، طرز تلقی ها و نگرش های مدیران را در مورد انسان به دو گروه تقسیم کرد. وی برای اجتناب از پیش داوری افراد در مورد این دو گروه، آنها را با دو حرف X و Y مشخص کرده است. به طور کلی مفروضات نظریه X عبارتند از:
نظریه X و Y
1- بیشتر آن ها ذاتا تنبل و از کار بیزارند.
2- بیشتر آن ها از قبول مسئولیت گریزانند و ترجیح می دهند که تحت هدایت دیگری قرار گیرند.
3- برای انگیزش آن ها باید از مشوق های مادی و اقتصادی و ایجاد امنیت استفاده کرد.
4- قابلیت خلاقیت و نوآوری برای حل مسائل فقط در تعداد محدودی از افراد یافت می شود که به مشاغل مدیریت و رهبری می پردازند.
5- بیشتر آن ها باید تحت کنترل دقیق قرار گیرند، زیرا معمولاً این افراد از علاقه کافی برای کار برخوردار نیستند.
اگر حس می کنید که کارمندان شرکت شما ویژگی های تیپ X را دارند، می توانید با به کار گیری سبک مدیریت بر مبنای پیش فرض های نظریه X طبق نکات زیر، این افراد را به خوبی مدیریت کنید.
1- تأکید بر تمرکز و تصمیم گیری متمرکز
2- تأکید بر کنترل منابع
3- مدیر مداری و ایفای نقش رهبری توسط مدیران
4- استفاده از مشوق های خارجی
5- توقع حصول نتایج کوتاه مدت
6- استفاده از ساز و کار های کنترل توسط دیگران
7- تأکید بر استفاده صرف از امکانات و ظرفیتهای موجود
8- تأکید بر ضرورت رفع تضاد میان منافع افراد
نظریه X و Y
در طرف مقابل، افراد دیگری که ویژگی های اخلاقی آن ها کاملا با گروه اول فرق می کند را در گروه Y قرار می دهند. مفروضات نظریه Y شامل ویژگی های اخلاقی زیر می شود:
1- کار برای آن ها به طور طبیعی مانند بازی است.
2- معمولاً این افراد مسئولیت پذیرند و با اشتیاق به دنبال پذیرش مسئولیت هستند.
3- اگر این افراد به کار خود علاقمند باشند، به طور مناسبی برانگیخته می شوند. در واقع احساس رضایت درونی بهترین پاداش برای اینگونه افراد است و شیوه خود کنترلی مؤثرتر از کنترل توسط دیگران است.
4- قابلیت خلاقیت و نوآوری برای حل مسائل، به طور طبیعی در تمامی انسان های این تیپ وجود دارد.
5- کنترل را می توان به خود این افراد واگذار کرد، در واقع شیوه خود کنترلی مؤثرتر از کنترل توسط دیگران است.
برای استفاده از سبک مدیریت بر مبنای نظریه Y نیز به شرح زیر است:
1- تأکید بر عدم تمرکز و استقلال واحدهای سازمانی.
2- تأکید بر ارزیابی نتایج
3- کارمند مداری و ایفای نقش حمایتی توسط مدیران.
4- استفاده از مشوقهای درونی شغل
5- توقع حصول نتایج بلند مدت
6- استفاده از ساز و کار های کنترل درونی
7- کوشش برای توسعه منابع و افزایش ظرفیت تولید و خدمات
8- پذیرش امکان وجود وحدت و همکاری در میان کارکنان (یا حداقل وجود منافع متقابل)
تعریف مفهومی متغیر :
تعریف عملیاتی:
مولفه:2
سوالات:16
تحلیل بر اساس میزان نمره پرسشنامه:
روایی پرسشنامه:
پایایی پرسشنامه:
منبع:
فرمت:word
تعداد صفحات:5