پرسشنامه جو اخلاقی ویکتور و کولن (1997)
پرسشنامه جو اخلاقی : این پرسشنامه بر اساس مدل ویکتور و کولن (1997) ساخته شده و شامل 23 سوال می باشد.
پرسشنامه جو اخلاقی دارای مولفه های: علاقمندی و توجه (سوالات 1 تا 5)، مقررات (سوالات 6 تا 12)، ابزاری (سوالات 13 تا 18)، حرفه ای گرایی(سوالات 19 تا 21)، مستقل (سوالات 22 تا 23) می باشد.
پرسشنامه استاندارد در این پرسشنامه هر سؤال دارای 5 گزینه است که طیف و امتیازبندی آن براساس مقیاس لیکرت، به صورت کاملاً موافقم نمره 5، موافقم نمره 4، تا حدی موافقم نمره 3، مخالفم نمره 2، و کاملاً مخالفم نمره 1 می باشد.
روایی و پایایی
بهشتي فر (1389) پایایی پرسشنامه را 75/0 و روایی آن را 88/0 اعلام کرده است.
منبع
- بهشتي فر، م.، 1389، بررسي رابطه رفتار اخلاقي مدطران با رضايت شغلي کارکنان واحدهاي دانشگاه آزاد استان کرمان، پايان نامه کارشناسي ارشد، دانشگاه آزاد اسلامي واحد کرمان.
كولبرگ سه نوع اصلي استانداردهاي اخلاقي را تعيين نموده است:1) خودكامي 2) علاقه مندي3) قوانين. اين استانداردها همچنين سه طبقه ي اصلي نظريه ي اخلاق را بازتاب مي دهند: خودبيني، سودمندگرايي و وظيفه شناسي. بنابر اظهارات ويكتور و كالن، ابعاد جو اخلاقي همراه با ابعاد مشابه استانداردهاي اخلاقي كولبرگ و سه جزء نظريه ي اخلاق تكامل يافته است. چارچوب نظريه ي ويكتور و كالن به سه معيار خودكامي، نيك خواهي و قوانين اشاره مي كند. تحقيقات نشان مي دهد كه سرانجام از بين سه معيار مذكور، يك معيار در سازمان غالب و پديدار و به عنوان جو اخلاقي سازمان تعريف مي شود.ساختار جو اخلاقي ویکتور و کالن براساس فلسفه ي اخلاق است. به اين ترتيب که جو ابزاري در مدل كالن با طبقه ي خودكامي در فلسفه ي اخلاق مطابقت مي كند. در جو ابزاري كاركنان سازمان، مشكلات اخلاقي موجود را با مركزيت نفع شخصي خود يا منافع سازماني حل مي نمايند جو علاقه مندي ويكتور هم شبيه طبقه ي نيك خواهي كولبرگ است. در اين جو، در هنگام حل مسايل اخلاقي توجه اوليه كاركنان به خوب بودن (سود و منفعت) ديگران است. سه جو اخلاقي مستقل و حرفه گرايي، مقرراتي مشابه طبقه قوانين كولبرگ است.بابین و همکاران: که بر اساس آن مقیاس سنجش محیط اخلاق مدار از دو بخش تشکیل شده و ارزیابی برداشت پاسخ گویان بر اساس میزان برخورد منصفانه با کارمندان و به کارگیری ضوابط اخلاقی والا، در رفتار سازمان با دیگران می باشد.آنها ابعاد چهارگانه جو اخلاقی کار را به صورت زیر شناسایی نمودند: پاسخگویی/ اعتماد، هنجارهای اخلاقی، رفتار همکاران و فعالیت های خدمت.