نوآوري
نوآوری سازمانی:نوآوری به معنای عملی کردن یک تفکر خلاق است و نوآوری سازمانی کلید موفقیت در عرصه تکراری سازمان است.
سازمانها براي بقاء خود در دنياي متلاطم و متغير امروز به انديشه هاي نو و نظرات جديد نياز دارند. افزايش تهديدها از يك سو و استفاده از فرصتها از سوي ديگر در محيط متشنج و غيرقابل پيش بيني، سازمانها را با جزر و مدهاي شديد روبرو مي سازند و آنها را به سوي تغيير و نوآوري به چالش مي كشاند.
نوآوري با واژه هايي مانند خلاقيت، اختراع و تغيير ارتباط مستقيم دارد اما با آنها هم معني و مترادف نيست.
خلاقیت
خلاقيت (creation) پيدايي و توليد يك انديشه و فكر نو است در حاليكه نوآوري(innovation) به معناي كاربردي ساختن آن افكار نو و تازه است. خلاقيت لازمه نوآوري است و تحقق نوآوري وابسته به خلاقيت است. اختراع(invention) به معني ايده يا ساخت تكنولوژي جديد است و خلق محصول، خدمت يا فرآيندي جديد در هر سازمان را نوآوري مي نامند. اختراع بيشتر حالت اتفاقي دارد در حالي كه نوآوري يك فرايند است. اختراعات بندرت به وجود مي آيد ولي هر اختراع معمولاًٌ به چندين نوآوري منجر مي شود.
تغیر سازمانی
تغيير سازماني(organizational change) يعني پذيرفتن يك عقيده يا نظر (ايده) يا رفتار جديد به وسيله يك سازمان، اما نوآوري سازماني(organizational) (innovation) عبارت از پذيرفتن يك عقيده يا رفتاري كه براي صنعت بازار يا محيط عمومي سازمان تازگی دارد. نوآوري سازماني مي تواند در بخش نيروي انساني، مطالعات رفتاري و روانشناختي كاركنان و شناخت ارزشها و تواناييهاي آنان يا در بخش فني و تكنولوژي، تجهيزات، مدرنيزه و فنون جديد و يا در بخش ساختار كه شامل مجموعه قواعد، روشها، هنجارها و ضوابط مي باشد، روي دهد.
پرداختن مديران به نوآوري، چه به صورت مستقيم يعني پياده كردن ايده هاي نو در زمينه هاي اداري، فني و تخصصي توسط خود آنان و چه به صورت غيرمستقيم يعني استقبال و حمايت از نوآوريها در سازمان، فضايي به وجود مي آورد كه در آن روحيه انجام كارهاي يكنواخت و تكراري رفته رفته به رفتاري نوآورانه در سطح سازمان تبديل مي گردد.
از اين رو مي توان گفت مديريت خواهان نوآوري و فضاي رفتاري نوآورانه، لازم و ملزوم يكديگرند. برخي از اقداماتي كه لازم است از سوي مديران در اين راستا صورت پذيرد عبارت است از :
– اعتقاد و باور به نوآوري در سطوح عالي سازمان
– ايجاد فضا و زمينه مناسب براي فعاليتهاي خودجوش
– حمايت و تشويق كساني كه از خود نظر و ايده هاي خلاق بروز مي دهند.
– ايجاد هسته هاي پژوهشي و نوآوري در سازمان
– رساندن نوآوريها به مرحله اجرا
– اهميت دادن به پيشنهادها حتي اگر مفيد نباشد.
– سهيم كردن نوآوران در نتايج حاصل از آن
– قرار دادن افراد محافظه كار و سنتي با افراد نوجو و برقراري تبادل اطلاعات و نظرات بين آنها
عوامل موثر نوآوری
كانو (kono) معتقد است كه عوامل موثر در نوآوري چهار دسته اند :
1) بكارگيري و جذب نيروهاي خلاق و نوآور در سازمان
2) تامين امكانات مناسب تحقيقاتي و مالي براي فعاليتهاي نوآورانه
3) آزادي عمل كافي در انجام فعاليتها و تلاشهاي خلاق
4) استفاده از نتايج بدست آمده از فعاليتهاي خلاقه و دادن پاداش مناسب به افراد خلاق
سازمانها براي ايجاد نوآوري به قهرمانان خلاق نياز دارند. قهرمانان خلاق اغلب دو گونه اند. قهرمان فني كسي است كه يك نظر يا عقيده تازه مي دهد و خود را وقف به ثمر رسانيدن آن مي كند.اين شخص تكنولوژي را بسيار خوب درك مي كند، اما قهرمان مديريت كسي است كه در سازمان مراحل به ثمر رسانيدن يك نظر يا عقيده جديد را سرپرستي مي كند و آن را تاييد و تقويت مي نمايد.
مشخصات افراد نوآور
به اعتقاد بارون (Barron) افراد خلاقي كه مي توانند تفكرات خود را به نوآوري تبديل كنند از مشخصات زير برخوردارند :
– فصاحت در بيان مفاهيم
– توانايي توليد سريع ايده هاي فراوان
– توانايي شاخص شدن در ميان ديگران و كمي با بقيه متفاوت بودن
– علاقه به مواجهه با مسايل و مشكلات
– پشتكار در تعقيب مشكلات تا هر جا كه پيش روند
– تامل در تصميم گيري و عدم اظهارنظر سريع
– اشتياق به صرف زمان در تحليل و كشف اطلاعات