پرسشنامه شوخ طبعی(SHQ)
پرسشنامه شوخ طبعی : براساس متون معتبر و مقیاس های موجود، و برخی پرسشنامه های سنجش شوخ طبعی از جمله مقیاس چند بعدی شوخ طبعی ترسن و پاول (1993) و پرسشنامه مولوی و قرائی (1382) و مهمتر از همه ، با در نظر گرفتن جنبه های فرهنگی کشور و ضرب المثل های موجود در طرح محتوای سوالات پرسشنامه، مخزن سوالات با 100 سوال تدوین شد.
تعریف مفهومی :
پرسشنامه استاندارد مارتین (2001) شوخ طبعی را به صورت تفاوت های عادتی افراد در رفتارها، تجارب، عواطف، نگرش ها و توانایی در زمینه سرگرمی، خندیدن، اهل شوخی بودن و نظایر اینها تعریف می کند.از زمانی که محققان به اهمیت و تاثیرات مثبت شوخ طبعی در زندگی پی برده اند تلاش کرده اند تا ابزاری را برای سنجش شوخ طبعی افراد طراحی کنند تا به این وسیله هم میزان شوخ طبعی افراد را تعیین کنند و هم افراد شوخ طبع را از سایرین متمایز سازند.اما باتوجه به اینکه طراحی ابزاری که بتواند همه مفاهیم متفاوت شوخ طبعی را در دیدگاه های مختلف مورد پوشش قرار دهد و در تمام فرهنگ ها نیز قابلیت کاربرد داشته باشد بسیار مشکل است.
-
مقیاس پرسشنامه
مقیاس پرسشنامه بر اساس لیکرت است در جدول زیر آمده است.
گزینه | کاملا مخالفم | مخالفم | تا حدی مخالفم | نظری ندارم | تا حدی موافقم | موافقم | کاملا موافقم |
امتیاز | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
-
روایی و پایایی پرسشنامه
دانلود پرسشنامه نمونه ای با دامنه سنی 20 تا 60 سال به روش تصادفی در دو مرحله برای اعتبار یابی این ابزار انتخاب شدند. بدین ترتیب که در مرحله ی مقدماتی یک نمونه 40 نفری برای پایایی سنجی ، و در مرحله ی بعد یک نمونه 240 نفری برای تحلیل عاملی انتخاب شد . در نهایت 25 سوال که با کل آزمون دارای همبستگی مثبت بودند و حتی المقدور بر روی یک عامل ، بار عاملی 0.35 یا بالاتر داستند، برای پرسشنامه نهایی انتخاب شدند .
روایی:
این پرسشنامه 25 سوالی، پرسشنامه شوخ طبعی SHQ نام گذاری شد. در پژوهش خشوعی و همکاران روایی سازه SHQ با استفاده از روش مولفه های اصلی وئ با چرخش مولفه ها از نوع واریماکس ، مورد تحلیل عوامل قرار گرفت. بر این اساس، یک ساختار پنج عاملی( لذت از شوخی، خنده، شوخی کلامی، شوخ طبعی در روابط اجتماعی و شوخ طبعی در شرایط استرس آور) که 63.75 درصد واریانس را تبیین می کنند، به دست آمد.
پایایی:
علاوه بر این نتایج پایایی SHQ با استفاده از روشهای همسانی درونی (آلفای کرونباخ) و بازآزمایی( به فاصله 21 روز) نشان داد که SHQ از ضرایب پایایی مناسبی برخوردار است.
در مجموع این مطالعه نشان داد که SHQبا داشتن ضرایب پایایی و روایی رضایت بخش ، ابزاری مناسب برای سنجش شوخ طبعی در پژوهش های بعدی است.