پرسشنامه تحلیل رفتگی آموزشی(برسو و همکاران؛2007).
پرسشنامه تحلیل رفتگی آموزشی توسط برسو(1997)، به نقل از برسو، سالانووا و شافلی، (2007) براي سنجش تحلیل رفتگی آموزشی طراحی و تدوین شده است. این پرسشنامه دارای 15 سوال و سه مولفه يعنی خستگی آموزشی)هیجانی(، بدبینی آموزشی، و ناکارآمدی آموزشی می باشد و بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت با سوالاتی مانند (احساس میکنم که با مطالعه کردن مطالب درسی خسته میشوم.) به سنجش تحلیل رفتگی آموزشی می پردازد.
تعریف مفهومی متغیر پرسشنامه
آثار استرس شغلی که از کار زیاد نتیجه می گردد فرسودگی نامیده می شود. کارکنانی که از فرسودگی رنج می برند در کارشان کم علاقه و کم فعالیت می گردند. آنها از نظر روانی بی تفاوت، افسرده، زودرنج و خسته می شوند، از تمام جنبه های محیط کارشان چون همکاران ایراد می گیرند و به طور منفی به پیشنهادهای دیگران واکنش نشان می دهند. کیفیت کار آنها، نه لزوماً کمیت، کاهش می یابد. یک تحلیل از اطلاعات جمع آوری شده از مطالعات طولی درباره معلمان و مدیران مدارس در کانادا نشان داد که فرسودگی به طور قابل ملاحظه ای سبب کاهش خشنودی شغلی میگردد.
تعریف عملیاتی متغیر پرسشنامه
در این تحقیق منظور از پرسشنامه استاندارد تحلیل رفتگی آموزشی نمره ای است که پاسخ دهندگان به سوالات 15 گویه ای پرسشنامه تحلیل رفتگی آموزشی می دهند.
مولفه های پرسشنامه و پرسشنامه
سؤال های 1،4،10 و 13 مربوط به مؤلفه خستگی آموزشی )هیجانی( ؛ سوالهای 2،5،11 و 14مربوط به مؤلفه بدبینی آموزشی، و سؤالهای 3،6،8،9،12 و15 مربوط به مؤلفه ناکارآمدی آموزشی هستند.
تحلیل رفتگی آموزشی
سه وجه نشانگان فرسودگی به شرح زیر است.
۱- فرسودگی عاطفی– احساس پوچی،درماندگی و نومیدی که به دلیل خواست های عاطفی و فیزیولوژیکی افراطی ایجاد می شود.
۲– شخصیت زدایی– احساس بی عاطی و بد گمانی و حساسیت کاهش یافته نسبت به دیگران.
۳- احساس کاهش یافته از توان شخصی– فرد احساس میکند که فعالیت ها و تلاش هایش هدر می روند و بی ارزش اند.
وجه تحلیل رفتگی
به نظر راس و آلتایمر سه وجه تحلیل رفتگی عبارتند از:
- فرسودگی جسمانی: زمانی رخ می دهد که ذخیره های انرژی فرد تمام می شود و به دنبال آن فرسودگی فرا می رسد. فردی که فرسوده است که از خستگی شدید که اغلب هم با بی خوابی همراه است شکوه میکند. علاوه بر این نشانه ایی از کمبود انرژی، خستگی مزمن و ضعف نیز معمولاً دیده می شود.
- فرسودگی عاطفی: وقتی که ذخیره های جسمانی بر اثر ادامه یافتن شرایط شغلی استرس زا ته می کشد، ممکن است به موازات آن نیروی عاطفی فرد نیز تحلیل روند.
- فرسودگی روانی: در این حالت فرد نسبت به کار، مشتریان شرکت و یا ارباب رجوع سازمان و همکاران خود با دیدی منفی برخورد می کند. این موضوع که کارمند فرسوده قادر نیست احساس ها و خواست های دیگران را رعایت کند، در واقع گویای آن است که برخورد چنین فردی عاری از جنبه انسان دوستانه شده است. این نگرش های منفی و گرایش های غیر انسانی ممکن است به محیط خانوادگی و محفل های دوستانه نیز کشیده شود.