مبانی نظری و پیشینه هوش هیجانی(فصل دوم پایان نامه-ادبیات نظری)

مبانی نظری و پیشینه هوش هیجانی(فصل دوم پایان نامه-ادبیات نظری):بر طبق گفته ­های فلدمن (1999)هوش هیجانی شامل مهارت‌های پایه‌ای و مهارت‌های دستوری می‌باشد. مهارت‌های پایه­ای خود شامل: خود آگاهی، خود کنترلی، درک دیگران به درستی و ارتباطات همراه با انعطاف پذیری می‌باشد و مهارت‌های دستوری شامل: مسئولیت پذیری، توانایی توسعه انتخاب، پذیرش دیدگاه دیگران، جرات داشتن و بیان و شرح دادن تصمیم می­باشد. ترکیب مهارت‌های پایه‌ای و دستوری به رهبری اثر بخش منجر می­شود چون که این مهارت‌ها یک نوع آگاهی از دیگران و احتیجات آنها و توانایی پاسخگویی به نیازهای دیگران به طور اثر بخش در موقعیت‌های مختلف را نشان می‌دهد. برخی از صاحب نظران براین نظر هستند که امروزه هوش هیجانی به سرعت مورد توجه شرکت‌ها و سازمان‌ها قرار گرفته است و اهمیت آن از توانایی­های شناختی و دانش­های تکنیکی بیشتر شده است. ودلیل این امر آن است که، مدیران دریافته اند که از این طریق، پیوستگی درونی و تعادل شخصی و سازمانی افزایش پیدا خواهد کرد.

همانطور که می‌دانیم سازمان‌ها مجموعه‌ای از گروه­ها هستند که تعاملات موفق امیز گروها به انعطاف پذیری سازمانی وانطباق پذیری و اعمال تغییرات در سازمان کمک می­کند. بنابر این سازمانها برای اینکه اثربخشی سازمان را بالا ببرند از مهارت‌های نرم که مبتنی بر عواطف می­باشند، استفاده می‌کنند این است که سازمان برای اینکه به توانمندی برسد باید یکسری از متغییر‌ها مورد توجه قرار دهد که بعضی از این متغیر‌ها از کنترل ما خارج هستند و با تجزیه و تحلیل این متغییر‌ها نمی­توان آینده سازمان را پیش بینی کرد.

بنابراین سازمان می­تواند از مهارت‌های عاطفی در این زمینه کمک بگیرد تا برنامه‌هایی برای توسعه کارمندان طرح­ریزی کند و عملکرد افراد و در نتیجه اثر بخشی سازمان بالا ببرد. البته هوش هیجانی با تاثیر بر زمینه­هایی چون بکارگیری و حفظ و نگهداری کارکنان، توسعه و به­سازی افراد مستعد و نیز در گزینش افراد برای احراز شغل و ارتقای شغلی آنان و غیره،به اثر بخشی سازمان کمک می­کند. روانشناسان انواع هوش را در ۳گروه اصلی دسته­بندی کرده­اند:

۱)هوش انتزاعی: به معنای توانایی ادراک و بکارگیری ماهرانه ازنمادهای ریاضی وکلامی می­باشد ۲)هوش­عینی: به معنای توانایی ادراک برخورد ماهرانه با موضوعات می­باشد. ۳)هوش­اجتماعی: به معنای توانایی ادراک دیگران است (جانسون و ایندویک،۱۹۹۹ ص ۴۸). ریشه هوش هیجانی از مفهوم هوش اجتماعی که اولین بار توسط سراندیک تعریف شده، نشات می‌گیرد. مفهوم هوش هیجانی یک اصطلاح فراگیر است که مجموعه­ی گسترده­ای از مهارت­ها و خصوصیات فردی را در برمی­گیرد و معمولا به مهارت­های میان فردی و درون فردی اطلاق می‌گردد که فراتر از حوزه مشخصی از دانش پیشین بهره هوشی(IQ) و ومهارت فنی یا حرفه­ای می­باشد. میر و سالووی هوش هیجانی را توانایی ارزیابی، بیان و تنظیم عاطفه خود و دیگران و استفاده­ی کارامد از آن تعریف کرده­اند. (چان و دیگران، ۲۰۰۱، ص 167).