پرسشنامه ساختار قدرت در خانواده(مهدوی و صبوری خسروشاهی ؛1382)

پرسشنامه ساختار قدرت در خانواده توسط مهدوی و صبوری خسروشاهی (1382) توسعه داده شده است. پرسشنامه ساختار قدرت در خانواده از 36 گویه و 3 خرده مقیاس ساخت روابط قدرت (12 سوال)، حوزه ها و قلمرو قدرت (14 سوال) و شیوه های اعمال قدرت (10 سوال) تشکیل شده است که به منظور سنجش ساختار قدرت در خانواده و ابعاد آن بکار می رود.

تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :

یکی از حوزه های کاربرد مفهوم قدرت در گروه های کوچک، در حوزه ی خانواده است. بسیاری از محققین توافقی بر روی مفهوم قدرت در خانواده ندارند، لیکن صرف نظر از اختلافات موجود، وجه تصمیم گیری را به نمایندگی از مفهوم قدرت در خانواده به کار برده اند (آبوت، 1993 و ایسوان، 1991). وقتی که می پرسیم چه کسی اعمال قدرت می کند، این امر متوجه تصمیم گیری ها در خانواده است (اولسون، 1969).

معنای عام قدرت، توانایی کنترل بر اعمال سایر افراد علی رغم میل شان است (هورتن، 1972 و برون، 1994). معنایی که جامعه شناسان برای تعریف قدرت به کار گرفته اند برگرفته از اندیشه ی وبر است. وبر قدرت را رابطه ای اجتماعی می داند که فرد در موقعیتی است که می تواند خواست خود را علی رغم هر مقاومتی اعمال کند (وبر 1373؛ بلومن، 1984 و بلا، 1964). براساس این تعریف می توان هسته ی اصلی قدرت را در «وادار کردن به رفتار علی رغم میل فرد» دید (مهدوی و صبوری خسروشاهی، 1382).

تعریف عملیاتی متغییر پرسشنامه

در این پژوهش منظورپرسشنامه استاندارد  ساختار قدرت در خانواده نمره­اي است كه کارکنان به سوالات 36سوال پرسشنامة ساختار قدرت در خانوادهمی­دهند

مولفه های پرسشنامه :

تعریف قدرت در حوزه ی خانواده

یکی از حوزه های کاربرد مفهوم قدرت در گروه های کوچک، در حوزه ی خانواده است. بسیاری از محققین توافقی بر روی مفهوم قدرت در خانواده ندارند، لیکن صرف نظر از اختلافات موجود، وجه تصمیم گیری را به نمایندگی از مفهوم قدرت در خانواده به کار برده اند (آبوت، 1993 و ایسوان، 1991). وقتی که می پرسیم چه کسی اعمال قدرت می کند، این امر متوجه تصمیم گیری ها در خانواده است (اولسون، 1969).

ایسوان برای مشاهده ی قدرت در خانواده به این ابعاد توجه می کند: قدرت تصمیم گیری در تعیین موالید، قدرت تصمیم گیری در امور اجتماعی، قدرت تصمیم گیری در امور اقتصادی، و استقلال در خانواده. در حالی که فرانکس برای تعیین حوزه های قدرت در خانواده به ابعاد دیگری اشاره می کند. از نظر وی، قدرت زن و شوهر دارای چندین حوزه ی تصمیم گیری می باشد، بدین معنا که در زمینه ی هزینه کردن پول، خرید امکانات برای خانواده و تربیت فرزندان چه کسی حرف آخر را می زند (فرانکس، 1972).

از طرفی، برخی از جامعه شناسان، براساس یافته ها، نحوه ی اعمال قدرت و وادار کردن افراد به انجام امور در خانواده را طبقه بندی کرده اند (ویگینز، 1994).