پرسشنامه مقیاس سه بعدی خرد آردلت (3D-WS)
پرسشنامه مقیاس سه بعدي خرد مبتنی بر مفهوم خرد کلیتون و بیرن (1980) است که آردلت در سال 2003 آن را طراحی کرده و دارای 39 سوال است. در این مقیاس خرد به عنوان یک متغیر نهفته با شاخص هاي شناختی، ژرف نگري و عاطفی در نظرگرفته میشود. این سه بعد مستقل از یکدیگر نیستند. دو مقیاس 5 درجه اي لیکرتی براي سنجش ماده ها استفاده می شود که هر کدام از 1 تا 5 (1=کاملا موافقم تا 5= کاملا موافقم و 1= بسیار درست است تا 5= اصلا درست نیست) دامنه دارند. تمام ماده ها به گونه اي نمره گذاري میشوند که نمرات بالاتر، وجود ویژگیهاي شناختی، ژرف نگري و عاطفی خردمندي را قبل از محاسبه میانگین نمرات هر بعد به طورجداگانه نشان میدهد و میانگین سه بعد خردمندي، نشان دهنده نمره خردمندي فرد است.
تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :
انسان در بین تمام موجودان این جهان، تنها موجودی است که به سلاح «خرد» مجهز است. خرد در معنای وسیع کلمه، توانایی قضاوت صحیح، عقل و فضیلت، جستجوی بهترین اقدام براساس دانش و فهم و تفکر کمال است (کانزمن، 2004).
برونر (1990) خرد را تعادل بین دانستن و شک کردن و کانزمن و بالتس 2 (2003) آن را دانش تخصصی در مورد معنا و رفتار زندگی و شاخص موثر انگیزه، و عملکرد فردی می داند. بالتس و اسمیت 3 (1990) معتقدند خرد یعنی مهارت در کاربست های اساسی زندگی. بر پایه ی خرد، افراد می توانند اهداف و ابزارهایی را تعریف و انتخاب کنند که از نظر اجتماعی برای رشد و توسعه ی انسان مقبول و مطلوب هستند. به عنوان مثال، اهداف وابسته به خرد به سمت خیر شخصی و عمومی جهت می گیرد و ابزارهای مورد استفاده برای دستیابی به اهداف، منابع و حقوق دیگران را نقض نمی کند (بالتس و کانزنمن، 2003).
آردلت (2003) دیدگاه سه بعدی را پیشنهاد کرد که در آن خرد کیفیتی شخصی و بازتابی از ادغام ویژگی های شخصیتی، ادراکی و تأملی و عاطفی است، که هر سه ی آن ها باید در شخص باشند تا خردمند به حساب بیاید، او معتقد است که خرد یک مفهوم چندبعدی است و کلیه ابعاد همدیگر را تقویت می کنند (سپهریان آذر و ستاری، 1395).
تعریف عملیاتی متغییر پرسشنامه
در این پژوهش منظور پرسشنامه استاندارد مقیاس سه بعدي خرد نمرهاي است كه کارکنان به سوالات 39سوال پرسشنامة مقیاس سه بعدي خرد میدهند .
مولفه های پرسشنامه :
ردیف |
خرده مقیاس | سوالات | تعداد سوال |
1 | شناختی | 1 تا 14 |
14 |
2 |
انعکاسی | 15 تا 26 | 12 |
3 | عاطفی | 27 تا 39 |
13 |
مدل سه بعدي خردمندي آردلت
آردلت (2004)، بر این باور است که چنین مفهوم سازي درباره خردمندي از سوي پارادایم برلین بیشتر بر عملکردهاي پیشرفته شناختی متمرکز است. او (برای مثال، آردلت، 2003 و 2004) بر اساس هر دو موضع نظریه هاي تلویحی و تصریحی به تعریف خردمندي به عنوان ترکیبی از ویژگیهاي شخصیتی با سه بعد گسترده شناختی، تأملی و عاطفی پرداخته است، که هر یک از آنها باید وجود داشته باشند تا یک فرد خردمند در نظر گرفته شود. بعد شناختی نشان دهنده میل به دانستن حقیقت و رسیدن به درك عمیق تري از زندگی، از جمله پذیرش وجوه متناقض ماهیت انسان، محدودیت هاي دانش، و غیر قابل پیش بینی بودن زندگی است. براي رسیدن به این فهم عمیقتر از واقعیت، فرد باید در ابتدا از طریق عمل خود- تأملی بر فاعلیت و تجلیات خود غلبه کند (یعنی تمایل به سرزنش کردن دیگران براي وضعیت خود). بعد تأملی نشان دهنده خودآزمایی، خود آگاهی، و توانایی مشاهده پدیده ها از زوایاي مختلف است و بعد عاطفی به عنوان «عشق همدلانه و دلسوزانه براي دیگران» تعریف شده است که نگرشی همدلانه و مثبت، نسبت به دیگران است. از نظر آردلت، خردمندي کیفیتی از شخصیت است که در افراد خردمند وجود دارد. آردلت بر روي یک نوع ایده آل از شخص خردمند تأکید دارد و نه یک نوع ایده آل از دانش مرتبط با خردمندي. او معتقد است تا زمانی که افراد دوباره دانش مرتبط با خردمندي را از طریق تأمل بر تجربیات شخصی به خردمندي تبدیل نکنند، این مفهوم به صورت یک دانش نظري باقی می ماند و چنین تعریفی از خردمندي معناي چندانی ندارد، حتی اگر این دانش در سطوح بالایی در آثار فرهنگی باستانی وجود داشته باشد. دیدگاه سه بعدي آردلت با سنت هاي فلسفی و دینی شرقی که خردمندي را حاصل تلفیق ذهن و فضیلت در سطح شخصی می دانند، سازگار است. بنابراین، خردمندي حالتی ایده آل است که به ندرت ممکن است در واقعیت وجود داشته باشد (آردلت، 2004).
آردلت (2004) بر این باور است که می توان خردمندي را به طور غیر مستقیم از طریق شاخص هاي شناختی، تأملی و عاطفی به عنوان عناصر ضروري متغیر نهفته خردمندي بررسی کرد. آردلت (2003) با پیروي از سنتهاي کلاسیک ارزیابی شخصیت یک مقیاس خود گزارشی (مقیاس سه بعدي خردمندي؛3D-WS) ارائه کرد که سه بعد خردمندي را می سنجد. مقیاس سه بعدي خردمندي همبستگی مثبت و معنی داري با تسلط، بهزیستی ذهنی، هدف زندگی، سلامت ذهنی و روابط منفی با علایم افسردگی، اجتناب از مرگ و احساس فشار اقتصادي دارد. تحصیلات و شغل هر دو با نمره هاي مقیاس سه بعدي خردمندي رابطه مثبت داشته و نکته مهم یافته هاي پژوهشی، تأیید ادعاي آردلت در مورد الزام کسب نمره هاي بالا در هر سه بعد به عنوان شاخصی براي خردمندي است (اسعدی و همکاران، 1392).