مقالات مدیریت
ادبیات نظری هوش هیجانی
ادبیات نظری هوش هیجانی
ادبیات نظری هوش هیجانی: براى تعريف هوش چند نوع برخورد به اين مفهوم در پیش رو داريم. دو برخورد متداولتر، رهيافت روانسنجى ، رهيافت پردازش اطلاعات و رهيافت رشد است. شيوۀ برخورد اول را فرانسيس گالتون انگليسى و ديدگاه رشد را ژان پياژه سويسى بنياد نهاد.
فرانسيس گالتون انگليسى در كتاب خود، نبوغ ارثى (1869) اين نظر را مطرح كرد كه تواناييهاى ذهنى انسان قابل اندازهگيرى است. بر اساس اين نظريه، بينه و سيمون آزمونى براى اندازهگيرى هوش طرّاحى كردند. آزمون آنها بر تعريف زير استوار است:
در مفهوم هوش، استعداد فكرىِ بنيادينى وجود دارد. اين استعداد فكرى، توان داورى است و مىتوان آن را ‘حس خوب`، ‘حس عملى`، ‘قريحه` و ‘استعداد فكرىِ فرد براى تطبيق با محيط` ناميد. بنابراين، خوب داورىكردن، خوب درككردن و خوب استدلالكردن فعاليتهاى اساسى هوشاند (باچدا، 2007،ص 219).
از جمله تعاریف متداولی برای هوش عبارتند از:
هوش عبارت است از توانايى يادگيرى.
هوش عبارت است از توانايى فرد در تطبيق با محيط خود.
هوش عبارت است ازتوانايىِ تفكر انتزاعى (بلنخورن و همکاران، 2007).
اين سه تعريف مغاير يكديگر نيستند. تعريف اول تأكيد بر تعليم و تربيت دارد. تعريف دوم بر شيوه مواجهه افراد با موقعيتهاى جديد تأكيد مىكند، و تعريف سوم ناظر بر توانايى افراد در زمينه استدلال كلامى و رياضى است. به اين ترتيب، اين سه توانايى با يكديگر وجوه مشتركى دارند(لین و همکاران، 2006،ص 312).
براساس رهیافت پردازش اطلاعات، برخى نظريهپردازان بر اين باورند كه تفاوت در تواناييهاى شناختى در نتيجه تفاوت در نظام پردازش اطلاعات در ذهن شخص است. و این نظریه در هوشمندی رقابتی کاربرد فراوانی دارد(دیشمن و همکاران، 2008، ص 121).
