پرسشنامه تولید ناب (ویلیامز و همکاران؛2002) توسط ویلیامز و همکاران ساخته شده است شامل 29 گویه بسته پاسخ بر اساس طیف پنج درجه ای لیکرت می باشد، پرسشنامه ابعاد مدیریت، منابع انسانی، مشتری مداری، سیستم ها و روش ها، زنجیره تامین و واحد تولید را مورد سنجش قرار می دهد، این پرسشنامه توسط بیکی ده آبادی(1389) اعتباریابی شده است.و الفای کرونباخ به دست آمده بالای 70 درصد می باشد.
تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :
تولید ناب: واژه ناب يا Lean در لغت به معنی لخم و بی چربی می باشد. اين اصطلاح بيانگر بدون زائده و بدون حشو بودن است. در ادبيات کشورهای مختلف برای هر شی يا چيزی که بدون بيهودگی و اضافات باشد، اين واژه به کار گرفته می شود. در فرهنگ تخصصی ناب بودن عبارتست از توليد بيشترين محصولات يا خدمات قابل فروش تحت کمترين هزينه های عملياتی در حالی که سطح موجودی در حد بهينه باشدبیکی ده آبادی، 1389). محققين گوناگون از ديدگاه های متفاوت به توليد ناب نگريسته اند. از ديدگاه فارستر مفهوم ناب به طور عملی عبارتست از: ادغام اصول مرتبط با بهبود از طريق بکارگيری همزمان توليد به هنگام و مديريت کيفيت جامع، به طوري که فرآيندهای بر مبنای کامپيوتر در تمامی بخشهای طراحی، مديريت کارخانه، عرضه و توزيع کامل شوند(می یر و فورستر، 2002).
ويليامز و همکارانش توليد ناب را در واقع يک جهش تصاعدی از روش توليد انبوه فورد به الگوواره جديدی از توليد می دانند(ویلیامز و هماران، 2002). کوچان و همکارانش بيان می کنند اگرچه عناصر ناب شدن در تمامی شرکتها يکسان می باشند اما فرآيند تبديل شدن به شرکت ناب در هر سازمان خروجی های خاص و متفاوت از ساير شرکتها ارائه می دهد.در جايي ديگر توليد ناب نوعی سيستم توليد تعريف شده است که ضمن درنظر گرفتن فوايد توليد انبوه و سفارشی با هدف کاهش ضايعات و با آرمان حذف هر فعاليت بدون ارزش طراحی شده است. در حقيقت توليد ناب همان توليد به هنگام می باشد با اين تفاوت که در آن فعاليت هايي که ارزش افزوده ايجاد نمی کنند حذف شده اند(بیکی ده آبادی، 1389).
تعریف عملیاتی متغییر پرسشنامه
پرسشنامه استاندارد تولید ناب: نمره ای است که فرد پاسخگو از پاسخگویی به پرسشنامه توبید نا کسب خواهد کرد.
مولفه های پرسشنامه :
متغیر تعیین نابی سازمانی |
تعداد مؤلفه تعیین کننده متغیر |
|
1 |
مدیریت |
5 |
2 | منابع انسانی |
5 |
3 |
مشتری مداری |
4 |
4 | سیستم ها و روش ها |
6 |
5 |
زنجیره تأمین |
3 |
6 | واحد تولید |
6 |