پرسشنامه ساختار سازمانی (منون وهمکاران؛1999)
پرسشنامه ساختار سازمانی شامل سه بعد تمرکز، رسمیت و تخصص می باشد، برای سنجش مولفه تمرکز از پرسشنامه منون و همکاران (1999) و اولسون و همکاران (2005)، برای سنجش مولفه رسمیت از پرسشنامه دشپاند و زالتمن (1982) و مورمن و همکاران (1993) و برای سنجش مولفه تخصص از پرسشنامه اولسون و همکاران (2005) بهره گرفته شده است، این پرسشنامه شامل 9 گویه بسته پاسخ بر اساس طیف پنج درجه ای لیکرت می باشد، این پرسشنامه توسط غلام پور(1393) اعتباریابی شده است.
تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :
ساختار سازمانی شیوهای است که به وسیله آن فعالیتهای سازمانی تقسیم، سازماندهی و هماهنگ میشوند. سازمانها، ساختارهایی را به وجود میآورند تا فعالیتهای عوامل انجام کار را هماهنگ کرده و کارهای اعضاء را کنترل کنند. ساختار سازمانی تصریح میکند که وظایف، چگونه تخصیص داده شوند، چه شخصی به چه کسی گزارش دهد و سازوکارهای هماهنگی رسمی، همچنین الگوهای تعاملی سازمانی که باید رعایت شوند کدامند. ساختار سازمانی تعیینکننده روابط رسمی و نشان دهنده سطوحی است که در سلسله مراتب اداری وجود دارد و حیطه کنترل مدیران را مشخص میکند. همچنین ساختار سازمانی دربرگیرنده طرح سیستمهایی است که به وسیله آنها همه واحدها یکپارچه میشوند و در نتیجه ارتباط در سازمان تضمین خواهد شد.
تعریف عملیاتی متغییر پرسشنامه
در این پژوهش منظور پرسشنامه استاندارد ساختار سازمانی نمرهاي است كه کارکنان به سوالات9 سوال پرسشنامة ساختار سازمانی میدهند .
مولفه های پرسشنامه :
مولفه های پرسشنامه |
منابع | سوالات |
تمرکز | پرسشنامه منون و همکاران (1999)
و اولسون و همکاران (2005 |
1تا 3 |
رسمیت |
دشپاند و زالتمن (1982) و مورمن و همکاران (1993 | 4تا 6 |
تخصص | اولسون و همکاران (2005) |
7 تا 9 |
انواع ساختار سازمانی
ساختار وظیفهای(ساختار سازمانی)
ساختار وظیفهای بسیار رایج است و اگر شاغل باشید، احتمالاً در یک ساختار وظیفهای کار میکنید. ساختار وظیفهای بر این اساس است که یک سازمان به بخشها و گروههای کوچکتری با نقشها و وظایف مشخصی تقسیم میشود. برای مثال یک شرکت میتواند یک تیم فناوری اطلاعات داشته باشد و از طرفی تیم بازاریابی و مالی هم در شرکت وجود داشته باشد.
ساختار مجزا(ساختار سازمانی)
سازمانهای بزرگتر که چندین هدف را پیش میگیرند، گاهی اوقات از ساختار مجزا استفاده میکنند. این ساحتار این امکان را فراهم میکند تا گروهها در سازمان خودمختاری و استقلال بیشتری داشته باشند. مثالی که برای ساختار مجزا میتوان به کار برد شرکت جنرال الکتریک است. این شرکت تقسیمات مختلفی دارد که شامل هوانوردی، حملونقل، امور ارزی و انرژی تجدیدپذیر است. زیر نظر این ساختار، هر کدام از این تقسیمبندیها همانند یک شرکت مجزا رفتار میکند و هر بخش خودش منابعش را کنترل میکند و تصمیم میگیرد که برای هر پروژه چقدر هزینه و انرژی مصرف کند. حتی هر کدام از این تقسیمات میتواند از نظر جغرافیایی هم باهم تفاوت داشته باشند و هرکدام در شهر یا حتی کشورهای متفاوتی باشند.
ساختار ماتریسی(ساختار سازمانی)
ساختار سازمانی ترکیبی یا ساختار ماتریسی ترکیبی از ساختار وظیفهای و ساختار پروژهای است. در ساختار ماتریسی کارمندان ممکن است به دو یا بیش از دو رئیس (بسته به شرایط یا پروژه) گزارشدهی داشته باشند. برای مثال، در یک شرایط معمولی و مناسب، یک مهندس در بخش بزرگ مهندسی ممکن است برای بیش از یک رئیس کار کند.
روایی و پایایی پرسشنامه
متغیرها |
α کرانباخ | تعداد سوالات |
تمرکز | 772/0 |
3 |
رسمیت |
795/0 | 3 |
تخصص | 879/0 |
3 |