پرسشنامه رفتارهای رهبری(کوزس و پاسنر ؛۱۹۸۷)
پرسشنامه رفتارهای رهبری توسط کوزس و پاسنر (۱۹۸۷) تهیه شده و دارای ۳۰ سوال بصورت بسته پاسخ با طیف پنج گزینه ای لیکرت می باشد. این پرسشنامه، رفتارهای رهبری را در پنج بعد الگوسازی، ایجاد چشم انداز مشترک، به چالش طلبیدن فرایند، توانمند سازی کارکنان و تشويق (قوت قلب) و مورد مطالعه قرار داده است. چگونگی توزیع سؤالات پرسشنامه بر اساس مولفه های مورد مطالعه آن در جدول (1) ارائه شده است
تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :
پرسشنامه استاندارد رفتار رهبری
هر رهبر دارای رفتار رهبری است که از آن برای تاثیر گذاری بر افراد استفاده می کند، رفتار رهبری عبارت است از الگوهای دائمی و مستمری که افراد هنگام کار با دیگران از آن استفاده می کنند و توسط افراد درک می شوند (ریتر، ۱۳۸۵، ص ۹۸). ابعاد والنار های رهبری عبارتند از:
الگوسازی: مشخص کردن مسیر مورد نظر از طرف رهبران تا برای آنچه که انتظار دارند افراد به فعالیت بپردازند، الگوسازی شامل در نظر گرفتن نمونه و الگو و برنامه ریزی برای پیروزی های کوچک می باشد(راسل، ۲۰۰۰).
چشم انداز مشترک: تخیل یا چشم انداز نیرویی است که آینده را ایجاد می کند. بنابر این تلقین چشم انداز مشترک شامل؛ تجسم کردن آینده و جلب دیگران برای دنبال کردن آینده می باشد(روشن ۱۳۸۹، ص ۱۰۱) به چالش طلبیدن فرایند: به چالش طلبیدن فرایند شامل جستجوی فرصت برای آزمایش و خطر کردن و یافتن راه هایی برای تغییر وضع موجود و ریسک کردن به منظور بهبود راهکارها می باشد (هیات ۲۰۱۰)
توانمند سازی: توانمند سازی کارکنان به فرآیندی اطلاق می شود که طی آن مدیر به کارکنان کمک می کند تا توانایی لازم برای تصمیم گیری مستقل را بدست آورند، این فرآیند نه تنها در عملکرد افراد، بلکه در شخصیت آنان نیز مؤثر است (اوليفانت ، ۲۰۱۹، ص ۷).
قوت قلب دادن: قوت قلب دادن شامل، به رسمیت شناختن مشارکت فردی و شناخت نقش افراد و جشن گرفتن موفقیت ها و دستاوردها می باشد (اعلایی، ۱۳۸۹، ص ۱۰۱)
تعریف عملیاتی متغییر پرسشنامه
در این پژوهش منظور رفتارهای رهبرینمرهاي است كه کارکنان به سوالات30سوال پرسشنامة رفتارهای رهبری میدهند .
مولفه های پرسشنامه :
جدول (1) مؤلفه های پرسشنامه رفتار رهبری و سوالات مربوط به آنها
مولفه |
تعداد سوالات | سوالات |
الگوسازی | 5 |
1-4-8-13-9 |
ایجاد چشم انداز مشترک |
6 | 28-26-24-22-12-2 |
به چالش طلبیدن فرایند | 6 |
17-16-14-9-6-3 |
توانمندسازی کارکنان |
6 | 20-18-15-10-75 |
تشويق (قوت قلب) | 7 |
30-29-27-25-23-21-11 |