مبانی نظری و پیشینه بهره وری سازمانی

مبانی نظری و پیشینه بهره وری سازمانی:كلمه كميابي داراي نزديكترين معني به كلمه محدود يا اقتصاد است كه در مقابل كلمه نامحدود و يا آزاد بكار مي­رود .كميابي مسأله محوري و اساسي هر جامعه اي است .منابع اقتصادي، نمونه هاي متنوعي از كار، سرمايه، زمين و مديريت مي­باشند كه در توليد كالاها و خدمات به كار گرفته مي­شوند. از آنجا كه منابع هر جامعه اي محدود و كمياب است، تمامي جوامع با مسائلي از قبيل اين كه: چه توليد شود، چگونه توليد شود، براي كه توليد شود، چگونه كالا را در طي زمان جيره بندي و نگهداري كنيم و رشد سيستم را فراهم آوريم، مواجه مي­باشند(سالولتره،1381،ص 98).

با توجه به اين كه منابع و امكانات محدودي در اختيار سازمان است و بسياري از منابع تجديد ناپذير هستند و يا شكل گيري مجدد آنها سالهاي زيادي را مي­طلبد و يا بعضي از منابع كمياب هستند، به طوري كه فراهم كردن اين منابع به صرف هزينه زياد نياز دارد و همچنين افزايش جمعيت و در پي آن افزايش مصرف و توليد، روز به روز بر محدوديت منابع مي­افزايد، از اينرو امكان ارضاي نيازهاي نامحدود با تكيه بر چنين منابع و امكاناتي هرگز ميسر نيست .بنابراين تنها راه منطقي و امكان پذير، كسب حداكثر بازدهي و فايده از حداقل منابع مي­باشد و اين نكته در مسئله بهره وري مستتر است و توجه به آن مي­تواند به نفع خود سازمان و جامعهاي كه سازمان در آن قرار دارد باشد(میرنژاد،1382،ص 64-63).

اهميت بهره وري در افزايش رفاه ملي اكنون به طور عام پذيرفته شده است .تمام فعاليت هاي انساني از بهبود بهره وري منتفع مي­گردد. اين امر اهميت دارد، زيرا بيشتر افزايش در محصول ناخالص ملي بر اثر بهبود در اثربخشي و كيفيت نيروي انساني به وجود مي آيد، تا به كارگيري كار و سرمايه اضافي .به عبارت ديگر وقتي بهره وري افزايش مي­يابد، محصول ناخالص ملي سريعتر از عوامل نهاده افزايش پيدا میکند

تاریخچه

 بهره وری مقوله جدیدی نبوده و قدمت آن به پیدایش بشر بر می­گردد اما مفهوم امروزه آن تقریباً به حدود دو قرن پیش یعنی انقلاب صنعتی بر می­گردد و مقوله ای است فراگیر و جامع که در سطوح مختلف هر جامعه ای مطرح می­گردد. سطوح ارتقای بهره وری در جامعه عبارتند از سطح فرد، خانواده، سازمانها و کشور.

افزایش بهر ه وری در یک کشور با تلاش آحاد مردم، سازمانها و بویژه خانواد ه ها امکان پذیر است. رشد بهره وری مقوله ای نیست که از طریق دستور و فرمان ایجاد شود بلکه دولتها باید بستر و سیاستهای لازم را فراهم نموده تا مردم به گونه ای گسترده در افزایش بهره وری مشارکت فعال داشته باشند.

تاریخ دویست ساله توسعه اقتصادی دوران انقلاب صنعتی بیانگر رشد و ارتقاء بهره وری است که این رشد در سطح جهان 45 % بوده و عمده این رشد هم در کشورهای صنعتی بوده است.

دانلود:مبانی نظری و پیشینه بهره وری سازمانی