ادبیات نظری رفتار شهروند سازمانی(فصل دوم پایان نامه-ادبیات نظری)

ادبیات نظری رفتار شهروند سازمانی(فصل دوم پایان نامه-ادبیات نظری)تقریباً 50 سال قبل، کاتز( 1964 ): اهمیت طبق های از رفتارهای اختیاری و خود جوش را خاطر نشان ساخت که فراتر از الزامات آشکار نقشی است، اما برای کارآیی و سودمندی سازمانی لازم و ضروری است.

اسمیت و همکارانش در یک گزارش تحقیق تجربی در مورد ماهیت و سوابق چنین رفتارهایی، این مشارکتها را به عنوان رفتار شهروندی سازمانی به صورت مفهومی در آورده اند که بعدها توسط ارگان به عنوان رفتار فردی تعریف می­شود که رفتاری اختیاری است و مستقیماً یا آشکارا توسط سیستم رسمی پاداش به رسمیت شناخته نمی­شود و در کل عملکرد موثر و کارآمدسازمان را افزایش می­دهد. (پودساکوف و همکاران،2000).

واژه رفتار شهروند سازمانی

هرچند که اولین بار واژه رفتار شهروندی سازمانی بوسیله اورگان و همکارانش در سال 1983 به کار گرفته شد، ولی قبل از او افرادی همچون «کتز » و «کاهن » با تمایز قائل شدن بین عملکرد نقش و رفتارهای نوآورانه و خود جوش در دهه هفتاد و هشتاد میلادی و قبل تر ازآنها، «چستر بارناد » با بیان مفهوم تمایل به همکاری در سال 1938 میلادی، این موضوع را مورد توجه قرارداد

ارگان( 1988) رفتار شهروندی سازمانی را به عنوان رفتارهای تحت اختیار فرد تعریف کرده و بیان می­کند که این دسته از رفتار ها به طور صریح و مستقیم بوسیله سیستم های رسمی، پاداش مورد توجه قرار نمی­گیرد، ولی باعث ارتقاء اثر بخشی کارکردهای سازمان می­گردد.

واژه اختیاری بودن بیانگر این است که این رفتارها، شامل رفتارهای مورد انتظار در نیازهای نقش و یا شرح شغل نیست.

ودر تعهد استخدامی کارمندان قرار نگرفته است و کاملاً انتخابی می­باشد و کوتاهی در آن هیچ گونه تنبیهی را به دنبال ندارد این رفتارها با حفظ و تقویت بافت روان شناختی و اجتماعی باعث انجام اموری می­شوند، که برای سازمان سودمند و کمک کننده می­باشد و به خاطر مطالبات و تقاضای کاری انجام نمی­شود(مستبصری و نجابی،1387).

ویژگیهای رفتار شهروندی سازمانی کارکنان

ویژگیهای رفتار شهروندی سازمانی کارکنان بر اساس تعریف بین استاک(2003)

1- رفتار شهروندی سازمانی، رفتاری تفویض ناپذیر است یعنی اینکه رفتار باید داوطلبانه باشد نه یک وظیفه از پیش تعیین شده ونه بخشی از وظایف رسمی فرد باشد

2- رفتار شهروندی سازمانی به بالاترین علایق سازمان دخالت دارد یعنی رفتار، جنبه سازمانی دارد.

3-رفتار شهروندی سازمانی ماهیتی چندوجهی دارد

در يك تعريف ديگر، رفتار شهروندي سازماني به عنوان آن دسته از رفتارهايي تعريف شده است كه كاركنان سازمان در انجام آن صرف نظر از اهداف بهره وري شخصي اثربخشي عملكردشان را ارتقا مي­دهند (موتوویدلو،2000).

 اسميت، ارگان و نير(1983) رفتار شهروندي سازماني را به عنوان رفتاري اختياري تعريف كرده اند كه فراتر از نقش رسمي يك فرد است و در جهت كمك به افراد ديگر در سازمان يا نشان دادن وجدان و حمايت از سازمان است

به عنوان مثال یک کارگر ممکن است نیازی به اضافه کاری و تا دیر وقت در محل کار ماندن نداشته باشد، اما با این وجود او بیشتر از ساعت کاری رسمی خود در سازمان مانده و به دیگران کمک می کند و باعث بهبود امور جاری و تسهیل جریان کاری سازمان می­گردد(لوری , همکاران،2002).

دانلود:ادبیات نظری رفتار شهروند سازمانی(فصل دوم پایان نامه-ادبیات نظری)