استرس شغلی

فشار های ﻋﺼﺒﻲ(استرس شغلی) ﺑﻪ ﻣﻬﻢ ﻋﻨﻮان   ﺗﺮﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺑـﻪ   وﺟـﻮد آورﻧﺪه ي اﻣﺮاض روﺣﻲ، ﺟﺴـﻤﻲ و رﻓﺘـﺎري اﻧﺴـﺎن   ﻫـﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﭘﺰﺷﻜﺎن، روان  ﺷﻨﺎﺳﺎن و داﻧﺸﻤﻨﺪان ﻋﻠﻮم رﻓﺘﺎري و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻌﻄﻮف ﻛﺮده اﺳـﺖ اﻫﻤﻴـﺖ اﺳﺘﺮسﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ  ﺧﺴـﺎرت ﻫـﺎي اﻗﺘﺼـﺎدي آن اﺳﺖ، ﺑﻠﻜﻪ اﺛﺮات ﻣﻨﻔﻲ آن ﺑـﺮ ﺳـﻼﻣﺖ ﺟﺴـﻢ و روان اﻓﺮاد اﺳﺖ.

اﻣﺮوزه،ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳـﺘﺮس ﺑﺎ ﺑﺴﻴﺎري از ﺑﻴﻤﺎري   ﻫﺎي ﺟﺴﻤﻲ و رواﻧﻲ ارﺗﺒﺎط داﺷـﺘﻪ و ﻳﺎ در اﻳﺠﺎد، ﺗﺤﻮل و ﮔﺴﺘﺮش آن ﻧﻘﺶ دارد بعد دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻋﻼﻗﻪ  ﻣﻨﺪي ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ اﺳـﺘﺮس شده اﺳﺖ، ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ اﺳﺘﺮس و ﻋﻤﻠﻜﺮد اﺳﺖ .

استرس شغلی در سازمان

استرس شغلي را مي توان روي هم جمع شدن عاملهاي استرس زا و آن گونه وضعيت هاي مرتبط با شغل دانستت  كه بيشتر افراد نسبت به استرس زا بودن آن اتفاق نظر دارند.

  استرسي است كه فرد معيني بر سر شغل معيني دستخوش آن متي شتود  . در ،به بيان ديگر استرس ناشي از شغل اين تعريف چند نكته نهفته است: شخص شاغل تا چه اندازه از تجربه برخوردار است (كار آزموده است يا تازه كار )  و چه نوع شخصيتي از خود در محیط کارشان ،ميزان قدرت و ضعف او در مقابله با شرايط موجود چقدر است مي دهد.

 استرس شغلي چنين است: كنش متقابل بين شرايط كار و ويژگيهاي فردي شاغل به گونه اي است كه خواستهاي محيط كار (و در نتيجه فشارهاي مرتبط با آن)  بيش از آن است كه فرد بتواند از عهده آنها بر آيد .اين تعريف بته ، بافت روابط فرد با محيط نظر دارد .

تعریف استرس شغلی

اﺳﺘﺮس ﺷـﻐﻠﻲ ﻋﺒـﺎرت  اﻧـﺪ از ﭘﺎﺳـﺦ ﻫـﺎي ﻫﻴﺠـﺎﻧﻲ آزاردﻫﻨﺪه ﺧﻮاﺳﺘﻪ اي ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﻴﻦ  ﻫـﺎ و اﻟﺰاﻣﺎت ﺷﻐﻞ ﺑﺎاﺳﺘﻌﺪاد، ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﻳـﺎ ﻧﻴﺎزﻫـﺎي ﻛﺎرﻛﻨـﺎن  ﺑﺮوز ﻣﻲ کند.اﺳﺘﺮس ﺷـﻐﻠﻲ را  ﻣـﻲ  ﺗـﻮان روي   ﻫـﻢ ﺟﻤﻊ ﺷﺪن ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي اﺳﺘﺮس زا و آن ﮔﻮﻧﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ  ﺷـﻐﻞ  داﻧﺴـﺖ  ﻛـﻪ  ﺑﻴﺸـﺘﺮ  اﻓـﺮاد  ﻧﺴـﺒﺖ  ﺑـﻪ اﺳﺘﺮس زا ﺑﻮدن آن اﺗﻔﺎق ﻧﻈﺮ دارﻧﺪ.

درﺗﻌﺮﻳﻔﻲ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ از اﺳﺘﺮس ﺷﻐﻠﻲ اراﺋﻪ ﺷﺪه  اﺳﺖﭼﻨﻴﻦ  آﻣﺪهاﺳﺖ: ﻛﻨﺶ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺎر و وﻳﮋﮔـﻲ  ﻫـﺎي  ﻓـﺮدي  ﺷـﺎﻏﻞ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي اﺳﺖ  ﻛﻪﺧﻮاﺳﺖ ، ﻫﺎي ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر (و درﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓﺸﺎرﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن )ﺑﻴﺶ از آن  اﺳـﺖ  ﻛـﻪ  ﻓـﺮد ﺑـﻪ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻋﻬﺪه انها براید.

تاثیرات نامطلوب استرس شغلی بر سلامت بدن

.ﺗــﻨﺶ ﺷــﻐﻠﻲ داراي ﻋــﻮارض و  ﭘﻴﺎﻣﺪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺴﻤﻲ،  رواﻧـﻲ،  رﻓﺘـﺎري   و ﺳـﺎزﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻋﻮارض ﺟﺴﻤﻲ ﺑﻴﻤﺎري ﺷﺎﻣﻞ : ﻗﻠﺒﻲ ﻫﺎي   ﻋﺮوﻗﻲ، ﮔﻮارﺷﻲ، اﺳﻜﻠﺘﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ، اﺧﺘﻼﻻت ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﻤﻨﻲ و ﺳﺮﻃﺎن ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﺮوز ﺻﺪﻣﺎت و  ﺣﻮادث اﺳﺖ. ﻋﻮارض رواﻧﻲ ﻃﻴﻒ وﺳﻴﻌﻲ از ﺑﻴﻤﺎري ﻫﺎ از  ﻋﻼﺋﻢ ﺧﻔﻴﻒ ﻋﺼﺒﻲ رواﻧﻲ ﺗﺎ ﺑﻴﻤﺎري  ﻫـﺎي  ﺷـﺪﻳﺪ  رواﻧـﻲ را   در ﺑﺮ ﻣﻲ. ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻋﻼﺋﻢ اوﻟﻴﻪ و ﺧﻔﻴﻒ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ  ﺷـﺎﻣﻞ  از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ  اﺷـﺘﻬﺎ،  ﺑـﻲ  ﺧـﻮاﺑﻲ،  ﺗﻜـﺎن  ﻋﺼـﺒﻲ،   ﺳـﺮدرد، ﺳﻮءﻫﺎﺿﻤﻪ، ﻧﺎﺧﻦ  ﺟﻮﻳـﺪن و  ﻛـﺎﻫﺶ  ﺗﻤﺮﻛـﺰ.  ﺑﺎﺷـﺪ.

ﺗﺸﺪﻳﺪ و اداﻣﻪ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺑﺮ روي ﻓﺮد ﺑﻴﻤﺎري ﻫﺎي واﺿـﺢ ﻣﺎﻧﻨـﺪ  اﻓﺴـﺮدﮔﻲ،  اﺧـﺘﻼﻻت  اﺿـﻄﺮاﺑﻲ،  ﺳـﻮﻣﺎﺗﻴﻔﺮم و دردﻫﺎي ﺳﺎﻳﻜﻮژﻧﻴﻚ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ رخ . دﻫﺪ  ﭘﻴﺎﻣـﺪﻫﺎي رﻓﺘﺎري ﺗﻨﺶ ﺷﻐﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻣﻞ  ﻏﻴﺒـﺖ از  ﻛـﺎر،  ﻣﺼـﺮف دﺧﺎﻧﻴﺎت، ﺧﻮاب، اﺧﺘﻼل  ﺳﻮءﻣﺼﺮف دارو، اﻟﻜﻞ و اﻋﺘﻴﺎد اﺳﺖ .ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﺳﺘﺮس ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺖ ﻓﺮدي ﺑﻪ وﻳـﮋه ﺑﻴﻤﺎري ﻫﺎي ﻗﻠﺒﻲ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ، ﺗﻌﺎدل رواﻧـﻲ در زﻧـﺪﮔﻲ، ﻋﻤﻠﻜــﺮد و رﺿــﺎﻳﺖ ﺷــﻐﻠﻲ در ﺳــﺎزﻣﺎن ﺑــﻪ اﻓــﺰاﻳﺶ  ﻫﺰﻳﻨﻪ های درمانی و سازمانی منجر شده است.

اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺘﺮس ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ  ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺮوز ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ  ي رﻓﺘـﺎري ودرﻧﺘﻴ ﺠـﻪ ﻛـﺎﻫﺶ ﻛﻴﻔﻴـﺖ ﻛـﺎر و اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﺎر ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ي ﺗﺤﻤﻴﻠﻲ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﮔـﺮدد ؛  زﻳـﺮا ﻛﺎرﻛﻨــﺎن در ﻣﻌــﺮض اﺳــﺘﺮس دﭼــﺎ ر ﺿــﻌﻒ ﺷــﺪه و از روﺣﻴﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ رﻧﺞ ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ  و اﺳﺘﺮس ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻲ  علاقگی و ﺧﻮﻧﺴﺮدي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وﻇﺎﺋﻒ، ﻛﺎﻫﺶ اﻧﺮژي ﺳـﺎزﮔﺎري  ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ، ﻛﺎﻫﺶ ﻛـﺎراﻳﻲ، ﺑـﺮوز ﻣﺸـﻜﻼت در  اﻣﺮﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮ ي، اﻳﺠﺎد اﺧﺘﻼل در ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ و کاهش ارزش های شغلی کارکنان است.