پرسشنامه استاندارد اعتماد سازمانی توسط کناوتانچای و همکاران در سال 2002 طراحی شد و دارای 12 سوال در 3 بعد می باشد.

تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :

اعتماد سازمانی:

اعتماد سازمانی به عنوان احساس اطمینان کارکنان از اینکه سازمان دست به اقداماتی می­زند که سودمند و یا حداقل به آن ها زیان نمی­رساند، تعریف شده است.  یا ادراک جمعی کارکنان ­از قابل اعتماد بودن سازمان­شان می­باشد. اعتماد احساس اطمینان کارکنان از ثبات رفتار و پاسخ سازمان به شرایط متغیر و ریسک پذیر می باشد.

اعتماد

اعتماد عنصر کلیدی جامعه است. به گفته فوکویاما اعتماد برای بهبود رقابت جویی در قرن بیست و یکم، به منزله‌ی بخشی از جهانی سازی و جامعه‌ی اطلاعاتی، از اهمیتی فوق‌العاده برخوردار است. به اعتقاد وی، فقط برخی از جوامع قادر به شکل دهی هنجارهای فرهنگی نظیر «اعتماد متقابل»اند و چنین ارزش‌های فرهنگی عامل اصلی رشد اقتصادی آن‌ها محسوب می‌شود.

بورت و کلمن سرمایه اجتماعی را نوعی دارایی می‌دانند که به طور مستمر در روابط افراد، اجتماعات، شبکه‌ها یا جوامع شکل می‌گیرد. پوتنام ، پیوندهای شبکه‌ای، هنجارها و اعتماد را مأخذ سرمایه‌ی اجتماعی می‌داند. پرايس و پوتنام در بحث اثرات مثبت سرمایه‌ی اجتماعی، مدعی هستند که سطح بالاتری از اعتماد اجتماعی، عملکرد دولت را بهبود می‌بخشد.

دانایی‌فرد  در مبحث رابطه‌ی اعتماد و عملکرد دولت، هسته‌ی اصلی حاکمیت موفق را «اعتماد به دولت» می‌داند. اعتماد یکی از مهم‌ترین عناصر روابط اثربخش است. كلارك اعتماد به دیگران و این‌که ان‌ها به شما اعتماد داشته باشند، از اهمیت اساسی در سازمان برخوردار است. به علاوه قابل اعتماد بودن در میان صفات یک رهبر از همه باارزش‌تر است و اعتماد مانند ساروج می‌تواند رهبر و پیروانش را به هم متصل نگه دارد.

اهمیت اعتماد سازمانی 

اعتماد هسته‌ی مرکزی تمامی روابط است، انسان‌ها در تمام طول زندگی خود، به دنبال ایجاد روابط بر مبنای اعتماد، بین دوستان و خانواده‌ی خود هستند، اما در سازمان‌ها برای کارکنان جدید یک جلسه توجیهی 30 دقیقه‌ای، صرف آشنایی و ایجاد اعتماد می‌شود!، و انتظار می‌رود که کارکنانی موفق و مولد داشته باشند! اما بدیهی به نظر می‌رسد برای ایجاد اعتماد بین کارکنان و مدیران، بایستی برای کارکنان در اهداف اساسی سازمان، سهمی دایمی قایل شد و در این صورت است که هریک از کارکنان طوری رفتار خواهند کرد که آسیبی به دیگران نزنند.

اعتماد یک عنصر ضروری در ساختار روابط کارمند – کارفرما است و بین ارتباطات و اعتماد یک رابطه‌ی متقابل وجود دارد. در فضایی که اعتماد در آن جاری است، افراد احساس ناامنی نمی‌کنند و به راحتی ایده‌های خود را در اختیار دیگران می‌گذارند، احساسات خود را بیان می‌کنند و از کار برای اهداف مشترک و در حالت مشارکتی احساس امنیت می‌کنند.

بدون اعتماد، روابط آسیب می‌بینند و تعارض مخرب ایجاد می‌شود و ارتباطات به شکست می‌انجامد. ارتباطات بر پایه‌ی اعتماد شکل می‌گیرند و به سطوح و محدودیت‌های اعتماد به دیگران به طور مداوم مورد آزمایش قرار می‌گیرند. توسعه‌ی اعتماد زمان‌بر است و بسیاری از روابط بین سرپرستان و زیردستان با فقدان اعتماد شناسایی می‌شوند. اعتماد را تا حدودی می‌توان به «هوا» تشبیه کرد، همه‌ی انسان‌ها وقتی به آن توجه دارند که وجود ندارد.

اعتماد از نظر رمپل و همکاران

رمپل و هولمز در تحقیق خود با عنوان «چگونه می‌توانم به تو اعتماد کنم»، سه عنصر اساسی اعتماد را مورد بحث قرار داده‌اند. 1. قابلیت پیش‌بینی، 2. قابلیت اطمینان، و 3. اعتقاد و ایمان. قابلیت پیش‌بینی به توانایی پیش‌گویی و پیش‌بینی رفتار خاصی اشاره دارد.

قابلیت اطمینان، دانشی است که شخص می‌تواند به آن اتکا کند. هردوی این قابلیت‌ها تأکید می‌کنند که رفتار آینده تناقضی با رفتار گذشته ندارد. عنصر سوم، اعتقاد و ایمان، احساس امنیت از این مطلب است که بخش‌های دیگر مراقبت و پاسخ‌گویی را ادامه خواهند داد.

در یک محیط عاری از اعتماد، کارکنان مقدار زیادی از انرژی که آن‌ها را مورد حمایت قرار می‌دهد را برباد می‌دهند.

اعتماد یکی از وظایف سبک‌های رهبری (از قبیل مدیریت مشارکتی، تسهیم سود و…) نیست. بلکه یک احساس و یک باور است، مبنایی برای تسهیم درست ادراک، گشودگی، تمایل به شنیدن و قبول انتقادات غیردفاعی و تسهیم اطلاعات مهم است.

قدرت واقعی مدیران کسب درآمد نیست، سرپرستان ممکن است به زیردستان خود دستور دهند، اما بهترین عملکرد در جوی عاری از اعتماد اتفاق نمی‌افتد. مدیران بایستی در سطحی کار کنند که اَعمال آن‌ها از قدرت نفوذ بالایی برخودار باشد.

به عنوان مثال جاهایی که ایشان می‌توانند به وسیله‌ی کارهای کلیدی محدودی، بر روی بسیاری از اتفاقات و تصمیم‌گیری‌ها یا افراد تأثیر گذار باشند. برای انجام این فعالیت‌ها ابتدا لازم است به زیردستان قدرت کافی و به دنبال آن مسؤولیت‌پذیری و پاسخ‌گویی تفویض شود و در ثانی به این‌که زیردستان وظایف خود را به طور کامل و در کم‌ترین زمان ممکن انجام خواهند داد، اعتماد کنند.

تعریف عملیاتی متغییر پرسشنامه

در این پژوهش منظور از  اعتماد سازمانی نمره­اي است كه کارکنان به سوالات 12 گویه ای پرسشنامة اعتماد سازمانی می­دهند .

مولفه های پرسشنامه :

مولفه های پرسشنامه	سوالات
اعتماد مبتنی بر شناخت	1 تا 4
اعتماد مبتنی بر تاثیر	5 تا 8
گرایش به اعتماد	9 تا 12

دانلود:

پرسشنامه استاندارد اعتماد سازمانی کناوتانچای و همکاران(2002)