مبانی نظری رفتار حرفه ای(فصل دوم پا یان نامه-ادبیات نظری)

مبانی نظری رفتار حرفه ای(فصل دوم پا یان نامه-ادبیات نظری)«اخلاق» جمع «خلق» و در لغت به معنای خویهاست. علم اخلاق یا تهذیب اخلاق یکی از شعب حکمت عملی است و آن دانش بد و نیک خویها و تدبیر انسان است برای نفس خود یا یک تن خاص (معین،1371: 174).این اصطلاح همچنین به معنای صفت نفسانی یا هیأت راسخه ای است که در نفس انسان شکل می گیرد و در برخوردهای فردی و اجتماعی و در موقعیتهای متفاوت به صورت رفتار و عکس العملهای مختلف بروز می کند.این علم در حقیقت شاخه ای از فلسفه است که قدمت آن به 2500 سال قبل باز می گردد. مثلاً در زمان سقراط، افلاطون و ارسطو برای ارائه ی مجموعه ای از اصول رفتار انسانی، نظریاتی ارائه شده است (سعیدی گراغانی، 1390). از نظر علمی، اخلاق معرفتی است که از افعال اختیاری انسان براساس یک سیر عقلانی شکل می گیرد (مظاهری، 1382).از منظر دینی چنانچه این خلق و خوی با ارزشهای والای نفسانی و اسلامی منطبق باشد «فضیلت» و اگر در تقابل با آن قرار بگیرد، «رذیلت» نام دارد. از این رو علم اخلاق با مجموعه ای از سؤالات گوناگون درمورد اینکه چه چیزی خوب، درست و با ارزش است سروکار دارد (عزیزی، 1389).

در زبان انگلیسی کلمه ی «اخلاق» از واژه ی یونانی «اتیکوس» به معنی عادت، خصلت، خلق و خوی، سرشت، روش و نظایر آن گرفته شده است. برخی از زبان شناسان معتقدند که واژه ی «اتیکس» از کلمه ی لاتین «اتوس» اقتباس شده است که مفهوم لغوی آن «شخصیت» است؛ و به مجموعه ای از باورها و دیدگاههای مرتبط با منش آدمی اطلاق می شود که رفتار افراد، گروهها، نهادها و ملتها را هدایت می کند (ساکی،1390).

رزنبرکاخلاق را اینگونه تعریف می کند: «اصول رفتاری فردی و گروهی که خوب یا بد، درست یا غلط، قابل قبول یا غیرقابل قبول تصور شده اند (نقل از گل وردی و بیات،1389).

همچنین کائوگ و جاتر (2010) معتقدند که موضوعاتی همچون انصاف، تصمیم گیری درخصوص اینکه چه چیزی درست یا نادرست است و نیز مشخص کردن مقرراتی که رفتار مسؤولانه بین افراد و گروهها را تأیید می کند، درحوزه ی اخلاقیات قرار دارند (عاملی، 1388).

ولاسکوئزمعتقد است که اخلاقیات، فرایند بررسی استانداردهای معنوی و و جدانی یک فرد یا جامعه است (فراستخواه،1385).

درحقیقت اخلاق دانشی است که الگوهای رفتار ارتباطی افراد و سازمانها را در قبال خویش و دیگران تنظیم می کند. دانشی نظام مند که به الگوهای رفتار ارتباطی درون فردی، بین فردی و برون فردی برمبنای اراده و عقل می پردازد و مبتنی بررعایت حقوق دوطرف ارتباط می باشد (قراملکی، 1383: 23). در این معنا انسان موجودی است آگاه، مختار و مسؤول که با محیط در تعامل است و بر مبنای رفتارهای خوب و بد دو رویکرد دارد: بحث نظری و علمی و بحث مربوط به رفتارهای عینی و واقعیت خارجی. در رهیافت اول اخلاق، مفهومی نظری است و از چیستی،علل و آثار رفتار خوب و بد بحث می کند. اما در رهیافت دوم اخلاق، علمی کاربردی است که به مباحث و معضلات علمی به نحو خاص و مستقیم اشاره دارد (ساکی،1390).

دانلود :مبانی نظری رفتار حرفه ای(فصل دوم پا یان نامه-ادبیات نظری)