پرسشنامه سرمایه فکری (استوارت ؛2001)
پرسشنامه سرمایه فکری توسط استوارت در سال 2001 ساخته شد .و پرسشنامه دارای 35 سوال در 3 مولفهمی باشد. سوالات پرسشنامه بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت (کاملاً موافق تا کاملاً مخالف) طراحی شده است و الفای کرونباخ به دست آمده 0/83 می باشد
تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :
سرمایه ی فکری:
گالبرایس سرمایه فکری را به عنوان یک مجموعه کلی از توانایی ها، معلومات، فرهنگ، استراتژی، روند و شبکه های رابطه ای از یک سازمان که یک ارزش یا پیشرفت های رقابتی را ایجاد کرده اند و سازمان را در جهت دستیابی به اهدافش کمک می نماید، تعریف کرده اند بروکینگ ، سرمایه فکری را به عنوان دارایی های بازاری، دارایی های بشر محور، دارایی فکری و دارایی های زیر ساختاری تعریف می کند و معتقد است هنگامی که این دارایی ها با سایر منابع تولیدی سازمان ترکیب شوند، منجر به خلق ارزش می شود. عمده مطالعات انجام شده در مورد سرمایه فکری نتیجه گرفته اند که سرمایه فکری متشکل از سه نوع سرمایه می باشد که شامل: سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای (مشتری) است (قنبرزاده،1391: 42).
سرمایه ی انسانی:
سرمایه انسانی متشکل از تمام سرمایه تجارتی جا سازی شده در کارمندان و کارکنان سازمان می باشد و توسط سازمان به مالکیت نرسیده است و این سرمایه می تواند با جا به جایی کارکنان از یک سازمان به سازمان دیگر جا به جا شود. سرمایه انسانی نشان دهنده موجودی دانش افراد یک سازمان است(قلیچ لی و مشبکی، 1385؛ کیم و همکاران ، 2009).
سرمایه ی ساختاری(سرمایه فکری):
سرمایه ساختاری به صورت جریان کاری، فرآیندهای عملیاتی، روش های خاص، طرح های توسعه تجارت، فرهنگ سازمانی و جو سازمانی تعریف شده است. سرمایه ساختاری شامل همه ذخایر غنی انسانی دانش در سازمان می شود که در برگیرنده پایگاه های داده ، نمودارهای سازمانی ، دستور العمل های اجرایی فرآیندها، استراتژی ها، برنامه های اجرایی، و به طور کلی هر آنچه که ارزش آن برای سازمان بالاتر از ارزش مادی آن باشد، است (قلیچ لی و مشبکی، 1385: 130).
سرمایه ی رابطه ای (مشتری):
سرمایه مشتری همه روابطی را در بر می گیرد که در بین سازمان ها با هر فرد یا سازمان دیگری وجود دارد. این ارتباط شامل مشتریان، کارمندان، حمایت کننده های مالی، واسطه ها، سرمایه گذاران و دولت می باشد. سرمایه مشتری به عنوان یک پل و سازمان دهنده عملیات سرمایه فکری تلقی و عامل تعیین کننده در تبدیل سرمایه فکری به ارزش افزوده است. استوارت اظهار می دارد موضوع اصلی سرمایه مشتری، دانش موجود در کانال های بازاریابی و روابط با مشتریان است (قلیچ لی و مشبکی، 1385: 130).
تعریف عملیاتی متغییر پرسشنامه
سرمایه ی فکری: عبارتست از نمره ای که از پاسخ دهی به مجموع سوالات پرسش نامه ی سرمایه ی فکری بدست می آید.
سرمایه ی انسانی: عبارتست از نمره ای که از پاسخ دهی به مجموع سوالات 2- 10- 11- 14- 19- 24-26- 27- 28- 29 پرسش نامه ی سرمایه ی فکری بدست می آید.
سرمایه ی ساختاری: عبارتست از نمره ای که از پاسخ دهی به مجموع سوالات 3- 4- 6- 7- 8- 9- 15- 16- 20- 21- 23- 22- 25- 29- 32- 33 پرسش نامه ی سرمایه ی فکری بدست می آید.
سرمایه ی رابطه ای (مشتری): عبارتست از نمره ای که از پاسخ دهی به مجموع سوالات 1- 5- 12- 13- 17- 18- 30- 31- 35 پرسش نامه ی سرمایه ی فکری بدست می آید.
مولفه های پرسشنامه :
مولفه های پرسشنامه |
منابع | سوالات |
سرمایه انسانی | (استوارت ؛2001) |
2-10-11-14-19-24-26-27-28-29 |
سرمایه ساختاری |
(استوارت ؛2001) | 33- 32-29- 25-22- 23- 21-20- 16- 15- 9- 8- 7- 6- 4- 3 |
سرمایه مشتری | (استوارت ؛2001) |
35- 31- 30– 18- 17- 13- 12- 5- 1 |