پرسشنامه رهبری خدمتگزار (پترسون 2003؛قلیپور و حضرتی؛1388)

پرسشنامه رهبری خدمتگزار پترسون توسط قلیپور و حضرتی ساخته شده است دارای ۲۸ سوال می باشد که چهار زیرمقیاس خدمت رسانی، تواضع و فروتنی، قابلیت اعتماد و مهرورزی را می سنجد. که بر اساس طیف لیکرت 5 گزینه ای (کامل مخالفم تا کاملا موافقم)نمره گذاری شده است و الفای کرونباخ به دست آمده بالای 70 درصد می باشد.

تعریف مفهومی متغییر پرسشنامه :

مطابق مدل پترسون، رهبری خدمت‌گزار  با مهرورزی و عشق رهبر نسبت به پیروان شروع می‌شود و با خدمت رساندن به آنان پایان می‌یابد و این ویژگی­ها برای رهبران خدمت‌گزار  ضروری می‌باشند. سازه‌های رهبری خدمت‌گزار  طبق نظریات پترسون عبارتند از:

عشق الهی: اساس رابطه پیرو و رهبر خدمت‌گزار بر اساس این عشق بنیان نهاده شده است. وینستون (2004) معتقد است که این عشق، عشق به مفهوم اخلاقی، اجتماعی و معنوی می‌باشد. این عشق سبب می‌گردد که رهبران، هر فرد را به عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف در نظر نگیرند، بلکه هر فرد به عنوان یک انسان کامل، انسانی با نیازها، خواسته‌ها وتمایلات گوناگون دیده شود.

تواضع و فروتنی: فروتنی از دیدگاه بیرکن مایر و همکاران(2003) به معنای این است که فرد تنها به خودش توجه نداشته، بلکه به دیگران نیز توجه دارد و توانایی‌ها و استعدادهای سایرین را نیز مورد توجه قرار می‌دهد.

 نوع دوستی: کاپلان نوع دوستی را به معنی کمک کردن و یاری رساندن به دیگران می‌داند. اینزبرگ رفتارهای نوع دوستانه را به این شکل تعریف می‌کند: رفتارهای داوطلبانه ای که به قصد منفعت رساندن به دیگران انجام می‌گیرد و انگیزه دریافت پاداشهای خارجی در آن نقشی ندارد.

چشم انداز: از دیدگاه رهبری، چشم انداز یک تصویر منحصر به فرد و ایده آل از آینده است. گرین لیف معتقد است که رهبری خدمت‌گزار نیاز دارد که حسی از نادانسته‌ها داشته باشد و بتواند غیرقابل پیش بینی‌ها را پیش بینی کند. نتیجتاً نقش محوری رهبر خدمت‌گزار، ایجاد یک چشم انداز استراتژیک برای سازمان است.

اعتماد: اعتماد، اطمینان پایدار مبتنی بر صداقت، توانایی و یا شخصیت یک فرد است. اعتماد ریشه رهبری محسوب می‌گردد و یکی از مهم­ترین عوامل نفوذ در روابط پیرو- رهبر، اثربخشی رهبری و بهره وری است.

خدمت­رسانی: خدمت رسانی در قلب رهبری خدمت‌گزار جای دارد.رهبران خدمت­رسانی به دیگران را در رفتارها، نگرش­ها و ارزش­های خود نشان می‌دهند. رهبر خوب کسی است که به دیگران خدمت می‌کند تا اینکه دیگران به او خدمت کنند. رهبری خدمت‌گزار، منابع مورد نیاز دیگران برای موفقیت شان را فراهم می‌سازد. کارکنان در برابر کسانی که به آن خدمت می‌کنند احساس مسئولیت می‌کنند.

توانمندسازی: توانمندسازی عبارتست از واگذاری قدرت به دیگران و برای رهبری خدمت‌گزار  شامل گوش دادن مؤثر، ایجاد احساس معناداری در افراد، تأکید بر کار تیمی‌ و ارزش نهادن به عشق و برابری می‌باشد. هدف توانمندسازی تربیت رهبرانی موفق در سطوح مختلف سازمان است.

تعریف عملیاتی متغییر پرسشنامه

در این پژوهش منظور پرسشنامه استاندارد رهبری خدمتگزار نمره­اي است كه کارکنان به سوالات 28سوال پرسشنامة رهبری خدمتگزار می­دهند

مولفه های پرسشنامه :